Worden de steden een plek voor de elite?

De steden worden steeds populairder. Vooral in Amsterdam maakt de huizenmarkt bijzondere tijden door. De huizenprijzen stijgen enorm, wat ervoor zorgt dat voor de onder- en middenklasse geen plek meer is. En dat terwijl dertig jaar geleden niemand meer in Amsterdam wilde wonen. Hetzelfde was te zien in New York in de jaren zeventig. De industrie trok weg, de mensen trokken weg en de stad raakte in verval. Maar nu zijn de steden populairder dan ooit.

Verdringing in de grote steden

Edward Glaeser, een Amerikaanse stedenbouwkundige, zegt dat de populariteit van de steden te maken heeft met de technologische ontwikkelingen. Hierbij is menselijk contact steeds waardevoller geworden. Maar het heeft als gevolg dat er verdringing ontstaat op de huizenmarkt. De stad wordt onbetaalbaar voor de lagere klassen. Dit resulteert er ook in dat bijvoorbeeld winkels voor deze groep mensen verdwijnen en er nieuwe winkels voor in de plaats komen die zich richten op de hogere klasse. Hierdoor ontstaat een vicieuze cirkel, want de onder- en middenklasse kan zich ook hierdoor verdrongen voelen en vertrekken.

Extra woningen bouwen

Hoe lossen we dit probleem op? Glaeser zegt dat dit in Amerika een stuk makkelijker is dan in Amsterdam. Daar worden gewoon extra woningen gebouwd. In Amsterdam kan dit niet zomaar, vanwege de historische binnenstad. De vraag is hoe er meer woningen gerealiseerd kunnen worden zonder de historische schoonheid van de stad te veranderen. Dat extra woningen wel degelijk nodig zijn, is een feit. Het vermindert verdringing en zorgt voor extra banen.

In Nederland wordt het bezit van een woning aangemoedigd met de hypotheekrenteaftrek. Volgens Glaeser draagt dit echter niks positiefs bij aan de huizenmarkt. De vraag neemt namelijk toe, terwijl het aanbod nauwelijks meebeweegt. Hierdoor stijgen de huizenprijzen. Hij vindt bovendien dat overheden neutraal moeten zijn op dit gebied.

Verdringing resulteert in populisme

Doordat de steden zo populair zijn, ontstaat er een steeds grotere kloof met het platteland. Dit is ook in Amerika goed te zien. De steden stemmen massaal op de democraten, de mensen op het platteland stemmen overwegend republikeins. Dit was volgens Glaeser altijd al zo, maar de laatste tijd wordt zichtbaar dat de armere regio’s stagneren in hun ontwikkeling.

De mensen in de arme gebieden voelen zich achtergesteld en achtergelaten door de elite in de steden. Ze willen niet in de steden wonen omdat dit niet te betalen is. Bovendien wonen er veel migranten in de steden. Zij kunnen dit ook niet betalen en leven daarom in sobere omstandigheden. De mensen van het platteland hebben het gevoel in de stad verdrongen te worden door zowel de elite als de migranten. Hierdoor krijgt het populisme steeds meer voet aan de grond.

Bron: FD.nl