Volksbank struikelt over vastgoedfraude met Regiobank-franchisenemer

Vastgoedfraude leidt tot miljoenenclaim

Een kleine vestiging van Regiobank in het Limburgse Sint Odiliënberg is het middelpunt geworden van een vastgoedfraudezaak die nu zware financiële gevolgen kan hebben voor moederbedrijf Volksbank. De rechter oordeelde recent dat de bank ernstig tekort is geschoten in haar zorgplicht. Hoewel Volksbank niet zelf fraude pleegde, liet zij steken vallen in het toezicht op haar franchisenemer. Daarmee is de bank nu alsnog aansprakelijk voor het miljoenenverlies van tientallen beleggers.

De zaak sleept zich al meer dan tien jaar voort, maar kreeg deze week een nieuw hoofdstuk na een uitspraak van Rechtbank Midden-Nederland. De rechtbank gaf de beleggers gelijk: Volksbank heeft onvoldoende ingegrepen nadat duidelijk werd dat een Regiobank-tussenpersoon misbruik maakte van het vertrouwen in de bank.

Gedupeerden dachten in vastgoed te sparen

Het begon rond 2010. Duitse spaarders werden verleid met hoge rentes tot wel 7%, en dachten in een veilig spaarproduct van Regiobank te stappen. In werkelijkheid ging het om risicovolle vastgoedbeleggingen. De tussenpersoon drukte de documenten af op Regiobank-briefpapier, wat het allemaal net echt deed lijken. Achteraf bleek dat er nooit sprake was van een officieel bankproduct, laat staan van bescherming door het depositogarantiestelsel.

Toen enkele beleggers bij Regiobank aanklopten met vragen, begon een lange juridische strijd. Inmiddels is duidelijk dat het ging om bedrog, bevestigd door zowel de curator van het failliete vastgoedbedrijf als de rechter.

Piramideconstructie achter vastgoedbeleggingen

Volgens de advocaat van de beleggers, Gabriel Spera, was er sprake van een piramidespel waarbij nieuwe inleg werd gebruikt om eerdere investeerders rente uit te keren. Dat model is per definitie niet duurzaam. Slechts een deel van de gedupeerden heeft zich gemeld. Het vermoeden is dat het totale schadebedrag flink boven de geëiste €7 miljoen ligt. Sommige beleggers zouden mogelijk zelfs zwart geld hebben geïnvesteerd en blijven daarom onder de radar.

Toezicht en controle door Volksbank faalde

Volksbank kwam pas in actie nadat het bedrog aan het licht kwam, maar greep volgens de rechtbank niet stevig genoeg in. De bank liet de zaak aanvankelijk onderzoeken door de accountant van het betrokken vastgoedfonds – niet bepaald een onafhankelijk partij. Het eindrapport? Slechts één A4’tje, met minimale details en een opmerking dat het gebruik van de banknaam op een vergissing berustte. Een gemiste kans, aldus de rechter.

Als Volksbank destijds de beleggingscontracten zelf had opgevraagd, was de fraude al snel boven water gekomen. Maar de bank nam genoegen met het mager onderbouwde verslag en liet de betrokken franchisenemer ongemoeid. Ook toezichthouders AFM en DNB werden wel geïnformeerd, maar er werd verder weinig opvolging gegeven aan de meldingen.

Staatsbank is nu het enige aanspreekpunt

Omdat de betrokken tussenpersoon inmiddels is overleden en het vastgoedbedrijf failliet is, kunnen gedupeerden hun schade alleen nog verhalen op Volksbank. De rechter erkent dat de bank formeel niet de fraude heeft gepleegd, maar oordeelt dat zij haar verantwoordelijkheid heeft verzaakt door onvoldoende toezicht te houden.

Volksbank hoeft op dit moment alleen de proceskosten te vergoeden. De daadwerkelijke schadevergoeding wordt in een aparte procedure behandeld, waarbij ook een schikking nog tot de mogelijkheden behoort. Voor vastgoedprofessionals en investeerders is deze zaak opnieuw een pijnlijke herinnering aan het belang van transparantie, toezicht en zorgplicht in de sector.

Bron: fd.nl