Verdichting van de stad vraagt om experiment en innovatie

Meervoudig ruimtegebruik als toekomstvisie

In scenario’s voor de toekomst van de gebouwde omgeving komt het concept van meervoudig ruimtegebruik steeds vaker naar voren. Dit houdt in dat functies zoals wonen, werken en recreëren worden gecombineerd om de beperkte ruimte optimaal te benutten. Aron Bogers, bestuurder van architectenbureau INBO, benadrukt dat het combineren van functies, zoals werken en wonen, een belangrijke opgave is voor de toekomst.

Door de groei van een- en tweepersoonshuishoudens moet de capaciteit van voorzieningen worden vergroot, wat vraagt om meer bebouwing in bestaande wijken en het slim combineren van verschillende functies binnen een beperkt gebied.

Flexibel gebruik van ruimte

Bogers geeft aan dat de traditionele manier van ruimtegebruik op de schop moet. Kantoren die doordeweeks half leeg staan, kunnen bijvoorbeeld in de avonduren worden benut door andere functies zoals culturele instellingen. Door gebouwen niet langer monofunctioneel te gebruiken, maar in te zetten voor diverse activiteiten op verschillende tijdstippen, kan de ruimte veel efficiënter worden benut. Dit vraagt om een mentaliteitsverandering bij alle betrokken partijen en het bewustzijn dat flexibele programmering en anders denken al veel ruimteproblemen kunnen oplossen zonder nieuwe gebouwen te hoeven realiseren.

Thuiswerken en compacte woonruimtes

De opkomst van structureel thuiswerken heeft directe gevolgen voor het ontwerp van woningen. Kleine, compacte woningen zijn alleen werkbaar als er gedeelde ruimtes zijn waar bewoners hun thuiswerk kunnen organiseren en elkaar kunnen ontmoeten. Inspiratie hiervoor kan worden gehaald uit steden met hoge bevolkingsdichtheden, waar werkplekken en ontmoetingsruimtes op elke hoek van de straat te vinden zijn. De uitdaging is om woongebouwen zo te ontwerpen dat ze niet alleen functioneel zijn, maar ook sociale interactie bevorderen, bijvoorbeeld door gemeenschappelijke ruimtes of door functies zoals werkplekken hoger in het gebouw te integreren.

Verdichten door experimenteren

Verdichting van stedelijke gebieden vraagt om een experimentele aanpak en onderzoek naar alternatieve woonvormen. Bogers noemt als voorbeeld het project Little C in Rotterdam, waar kleine gebouwen dicht op elkaar zijn geplaatst en liften worden gedeeld. Dit ontwerp stimuleert ontmoetingen tussen bewoners en laat zien dat verdichting niet altijd betekent dat mensen geïsoleerd in hoogbouw wonen. In plaats van klassieke gezinswoningen zou er meer ruimte moeten zijn voor innovatieve woonvormen, zoals het samenwonen met vrienden. De diversiteit in woonvormen wereldwijd toont aan dat er veel mogelijkheden zijn om anders te wonen, en dat verdichting van de stad vraagt om creatieve en culturele oplossingen.

Bron: cobouw.nl