Stoer of simpel? Nieuwe poging om bouwregels te vereenvoudigen

9 januari 2025

Adviesgroep Stoer moet verstikkende bouwregels aanpakken

Woonminister Mona Keijzer heeft de Adviesgroep Stoer in het leven geroepen om de verstikkende wirwar van bouwregels te verlichten. Onder leiding van Friso de Zeeuw, praktijkhoogleraar Gebiedsontwikkeling aan de TU Delft, moet deze groep tegenstrijdige en overbodige regels identificeren en schrappen. In april wordt het eerste plan van aanpak verwacht, maar de verwachtingen zijn gematigd. Volgens De Zeeuw is het een “taaie klus” en heeft hij in eerdere pogingen weinig succes geboekt.

Keijzer wordt geprezen om haar politieke lef, maar sceptici twijfelen of de maatregelen daadwerkelijk tot tijdwinst en minder regeldruk zullen leiden. “Het is allemaal wel heel veel geworden,” aldus De Zeeuw, die waarschuwt voor de complexiteit van deze uitdaging.

Ontslakken als sleutelwoord, maar met gemengde resultaten

Huizen bouwen in Noord-Holland met hulp van de circulair bouwexpertDe term “ontslakken” deed eerder zijn intrede tijdens de ambtsperiode van Stef Blok, toen vergunningprocedures werden versneld in de nasleep van de economische crisis. Hoewel dit aanvankelijk succesvol leek, schoten nieuwe lokale bouwregels later weer als paddenstoelen uit de grond. Dit “welvaartprobleem,” waarbij regels zich opstapelen zodra de markt aantrekt, blijft een uitdaging voor de bouwsector.

De Zeeuw vergelijkt bouwregels met onkruid dat langzaam groeit. Hij wil vooral tegenstrijdige eisen en oeverloze procedures aanpakken, zoals die rond ruimtelijke ordening en waterbeheer. Een landelijke norm voor wateropslag zou een mogelijke oplossing kunnen bieden, terwijl groennormen expliciet buiten de scope van de adviesgroep blijven.

Welke bouwregels staan op de nominatie?

Hoewel de precieze aanpassingen nog niet vaststaan, hint De Zeeuw op het schrappen van de Ladder voor duurzame verstedelijking en het beperken van bezwaarprocedures. Ook overweegt de adviesgroep een einde te maken aan strengere Mpg-eisen (milieuprestatiegebouwen) die gemeenten zelfstandig voorschrijven. De Amsterdamse houtbouwambities blijven voorlopig ongemoeid, maar hier wordt nog verder over gesproken.

Tegelijkertijd benadrukken critici dat de regeldruk niet het enige probleem is. Netcongestie en trage bouwaanvragen worden als grotere knelpunten gezien. Flip ten Cate, voormalig lid van het Overlegplatform Bouwregelgeving, waarschuwt dat het programma STOER wellicht te oppervlakkig is en niet inspeelt op de groeiende complexiteit in de samenleving.

Sceptici temperen verwachtingen

Hoewel het doel van STOER sympathiek wordt genoemd, is de vrees groot dat het plan vooral een symbolische actie blijft. Wico Ankersmit van de Vereniging Bouw- & Woningtoezicht Nederland stelt dat eerdere pogingen om regels te vereenvoudigen vaak “peanut-dingetjes” opleverden. Daarnaast speelt Europese regelgeving een rol, waardoor nationale versoepelingen beperkt blijven.

Toch ziet Ankersmit ook mogelijkheden, zoals het terugdraaien van langere deadlines voor bouwvergunningen die door de Omgevingswet zijn geïntroduceerd. Hij hoopt dat de focus van de adviesgroep leidt tot concrete en werkbare oplossingen.

Plannen in april, uitkomst onzeker

De Adviesgroep Stoer presenteert haar aanbevelingen in april. Hoewel De Zeeuw zelf erkent dat de woningnood niet in één klap zal worden opgelost, is hij vastberaden om met voorstellen te komen die daadwerkelijk impact maken. Of deze ‘stoere’ poging de verwachtingen waarmaakt, zal pas later dit jaar blijken.

Bron: cobouw.nl