Stikstof en de bouw: waarom een sectorplan de oplossing kan zijn
27 februari 2025
Bouwsector nog steeds verstrikt in stikstofregels
De stikstofcrisis blijft de bouwsector in zijn greep houden. Sinds 2019 liggen duizenden bouwprojecten stil vanwege de stikstofregels, en een concrete oplossing laat nog altijd op zich wachten. Hoogleraar Milieu en Duurzaamheid Jan Willem Erisman pleit voor een nieuwe aanpak: splits het stikstofprobleem per sector en laat bouwers zelf verantwoordelijkheid nemen voor hun uitstoot.
Ondanks de inspanningen van bouwbedrijven om emissies te verminderen, bijvoorbeeld door de inzet van elektrisch materieel, blijft de vergunningverlening problematisch. Pogingen om de regelgeving te versoepelen, zoals het verhogen van de stikstofnorm, stuiten op juridische bezwaren. “We blijven rondjes draaien,” stelt Erisman. “In plaats van juridische trucs moet de uitstoot écht omlaag.”
Stikstofbeleid voor de bouw: aparte regels nodig
Het grote probleem, volgens Erisman, is dat de bouwsector wordt overgeleverd aan dezelfde regels als de landbouw en industrie. Terwijl de bouw slechts een klein deel van de stikstofuitstoot veroorzaakt, worden projecten wel geraakt door de algemene stikstofnormen. De oplossing? “Maak aparte sectorplannen. Laat de bouw haar eigen stikstofruimte creëren en daar verantwoordelijkheid voor nemen.”
Dit zou betekenen dat bouwbedrijven niet langer afhankelijk zijn van stikstofruimte die nu vooral door de landbouw wordt bezet. Het geeft projectontwikkelaars en aannemers meer zekerheid en voorkomt dat de woningbouwopgave verder in het slop raakt.
Nature-based en biobased bouwen als toekomstvisie
Naast het pleidooi voor sectorspecifiek stikstofbeleid, adviseert Erisman om te kijken naar duurzamer bouwen. Nature-based en biobased bouwen kunnen helpen om de stikstofimpact te verlagen en tegelijkertijd de biodiversiteit te beschermen.
Daarnaast waarschuwt hij voor bouwen in kwetsbare gebieden. “In sommige regio’s, zoals Natura2000-gebieden of laaggelegen veenweidegebieden, is het beter om helemaal niet meer te bouwen. Dat is niet alleen een stikstofkwestie, maar ook een ruimtelijk vraagstuk.”
Wachten op actie: komt er eindelijk duidelijkheid?
Minister Wiersma presenteerde recent de contouren van een nieuwe aanpak, maar volgens critici is er nog weinig concreet. De speciaal ingestelde stikstofcommissie onder leiding van Johan Schoof moet binnen enkele maanden met een plan komen.
Erisman heeft zijn twijfels over de effectiviteit. “Het is weer de zoveelste brief over stikstof zonder duidelijke maatregelen.” Toch ziet hij lichtpuntjes: als er een sectorspecifieke aanpak komt en de focus verschuift naar het daadwerkelijk reduceren van emissies, zou de bouwsector eindelijk uit de impasse kunnen komen.
Voor bouwers is het dus zaak om de ontwikkelingen nauwlettend te volgen en in te zetten op duurzame bouwmethodes. De woningbouwopgave wacht immers niet op politiek gesteggel.
Bron: cobouw.nl