Slome woningmarkt: bureaucratie of gewoon getut?

De woningmarkt in Nederland wordt geconfronteerd met lange procedures en vertragingen. Vaak wordt de schuld gegeven aan bureaucratie, maar volgens experts zijn het juist de mensen in de sector die het proces vertragen. Miscommunicatie, gesteggel over bouwregels en gebrek aan samenwerking lijken grotere obstakels dan de regels zelf. Dit leidt tot een woningtekort dat richting de 400.000 woningen gaat, terwijl bouwers staan te popelen om aan de slag te gaan.

Ambitieuze bouwplannen vast in details

Gert van Vugt, die hightech bouwsystemen voor houten woningen levert, ziet dat indrukwekkende bouwplannen vaak vastlopen in onnodige discussies. Hij werkt met AI en innovatieve ontwerpen en heeft samenwerkingen met grote bouwbedrijven. Maar ondanks zijn succes merkt hij dat zelfs de meest veelbelovende projecten vaak stranden door lokale verschillen in bouwregels en procedures. “Voor woningen gelden er in Europa wel 200.000 verschillende regels, terwijl auto’s met twee instanties worden goedgekeurd,” aldus Van Vugt.

De remmende werking van lokale interpretatiesjuri

Van Vugt geeft een voorbeeld: in veel bestemmingsplannen mag een verdieping niet hoger zijn dan drie meter, gebaseerd op traditionele betonconstructies. Bij houten woningen zijn echter dikkere vloeren nodig voor geluid- en brandwerendheid, wat de hoogte beïnvloedt. Dit leidt tot maandenlange discussies die projecten vertragen. Ook ervaart hij verschillen tussen brandweercommandanten, wat tot tegenstrijdige eisen en langdurige testen leidt.

Oproep voor landelijke technische toetsen

Van Vugt pleit voor landelijke technische toetsen om meer consistentie en duidelijkheid te bieden. Hij ziet dat lokale interpretaties vaak innovatie in de weg staan. “Ventilatieleidingen bijvoorbeeld, die verplicht blijven terwijl er duurzamere alternatieven zijn, zijn een voorbeeld van hoe regels vooruitgang kunnen belemmeren.”

Gebrek aan samenwerking belemmert tempo

Stadsontwikkelaar Annius Hoornstra stelt dat het niet de regels zijn die de woningbouw vertragen, maar de samenwerking binnen de sector. Hij gelooft dat de gemiddelde procedure van zes tot tien jaar teruggebracht kan worden naar twee jaar, mits er efficiënter wordt samengewerkt. Hij ziet vaak misverstanden tussen partijen, zoals ontwikkelaars en wethouders, die zonder communicatie onnodige vertragingen veroorzaken.

Bureaucratisme versus creativiteit

Bernard Bernards, docent Bestuurskunde, ziet dat overbodige regels (bureaucratisme) eerder het probleem zijn dan bureaucratie zelf. Hij pleit voor een cultuur waarin regels met meer flexibiliteit en creativiteit worden toegepast. In de bouwsector leidt dit volgens hem nog te vaak tot rechtszaken en blokkades, terwijl snellere besluitvorming mogelijk is als er meer vertrouwen en samenwerking zou zijn.

Meer snelheid door betere plannen

Olga Görts, directeur van het Netwerk Conceptueel Bouwen, benadrukt dat bouwplanprocedures korter kunnen als ontwikkelaars en gemeenten concretere plannen maken en sneller beslissingen nemen. Ze pleit voor meer gebruik van digitale ontwerptools en het sneller inspelen op lokale behoeften. Volgens Görts draait gebiedsontwikkeling om waarde toevoegen aan een gebied, waarbij gezamenlijke inzet cruciaal is. “Elke dag dat je tut, is er één te veel,” aldus Görts.

Bron: cobouw.nl