Simpele aanpassing energiebelasting kan CO2-uitstoot verminderen en kosten verlagen
1 juli 2024
Milieudefensie heeft een plan gepresenteerd voor een alternatieve energiebelasting, dat zowel de uitstoot van koolstofdioxide (CO2) moet verminderen als de energiekosten voor huishoudens moet verlagen. Uit modelberekeningen van onderzoeksbureau Kalavasta blijkt dat een eenvoudige aanpassing in de energiebelasting kan zorgen voor aanzienlijke milieuwinst en lagere kosten voor negen op de tien huishoudens.
Achtergrond en huidige situatie
Het aanstaande kabinet van PVV, VVD, NSC en BBB heeft zich ten doel gesteld om in 2030 55 procent minder broeikasgassen uit te stoten dan in 1990, conform Europese richtlijnen. Echter, zonder de alternatieve energiebelasting van Milieudefensie zullen huishoudens volgens Kalavasta’s rekenmodellen juist meer CO2 uitstoten dan nu.
Het voorstel van Milieudefensie
Het plan van Milieudefensie stelt voor om huishoudens geen energiebelasting te laten betalen tot een bepaald verbruiksniveau: 500 kuub gas en 1.500 kWh elektriciteit per jaar. Boven deze limieten neemt de energiebelasting stapsgewijs toe. Dit betekent dat huishoudens die bovengemiddeld veel energie verbruiken, relatief meer belasting betalen. Bijvoorbeeld, bij een verbruik boven de 2.000 kuub gas per jaar, zou de belasting 7,66 euro per kuub bedragen, vergeleken met de huidige gemiddelde belasting van ongeveer 70,5 cent per kuub gas.
Impact van het voorstel op CO2-uitstoot en energiekosten
Kalavasta’s model berekent dat het alternatieve belastingplan zou leiden tot een jaarlijkse CO2-reductie van 5,4 megaton in 2030, wat gelijkstaat aan de uitstoot van 277.000 huishoudens. Daarnaast zouden de energiekosten voor 90 procent van de huishoudens dalen. De laagste inkomensgroepen zouden gemiddeld 200 euro per jaar minder betalen, terwijl de rijkste 10 procent juist 400 euro per jaar meer zou betalen. De kosten voor de overheid blijven volgens de onderzoekers vrijwel gelijk.
Kritiek en aandachtspunten
Robert Harmsen, onderzoeker energiebeleid aan de Universiteit Utrecht, ziet tekortkomingen in de berekeningen. Hij benadrukt dat energieverbruik meer afhangt van de kwaliteit van de woning dan van het inkomen. Huishoudens met een laag inkomen en slecht geïsoleerde woningen kunnen daardoor juist meer belasting gaan betalen, terwijl huishoudens met een hoog inkomen en goed geïsoleerde woningen nauwelijks belasting betalen.
Belang van woningisolatie
Harmsen pleit ervoor om prioriteit te geven aan het isoleren van woningen van huishoudens met een lager inkomen. Dit zou zowel de CO2-uitstoot verminderen als energiearmoede aanpakken. Door betere isolatie zouden deze huishoudens minder energie verbruiken en daardoor minder belasting betalen.
Bron: nrc.nl