Raad van State versnelt woningbouwprocedures om bouwtempo op te schroeven

Snellere rechtspraak moet woningbouw vlot trekken

De Raad van State experimenteert al een half jaar met het versneld behandelen van woningbouwzaken. Met succes, want honderden bestemmingsplannen worden sneller behandeld, wat in sommige gevallen tot wel twee jaar tijdwinst oplevert.

Projecten zoals Noorderlicht in Alphen aan den Rijn (300 woningen) en Gestel buiten de Ring in Eindhoven (400 woningen) zijn dankzij dit experiment eerder behandeld. Het doel is om voor de zomer van 2025 de juridische weg vrij te maken voor de bouw van 65.000 woningen.

Een onorthodoxe aanpak

Normaal gesproken behandelt de bestuursrechter zaken in volgorde van binnenkomst, zonder onderscheid in prioriteit. Toch besloot de Afdeling bestuursrechtspraak afgelopen juli om woningbouwprojecten voorrang te geven.

Volgens staatsraad Aaldert ten Veen, voorzitter van de Omgevingskamer, was het geen makkelijke beslissing. “We hebben intern gediscussieerd of dit rechtvaardig is, omdat andere zaken nu langer duren. Maar de woningnood is zo groot dat we onze maatschappelijke verantwoordelijkheid voelden.”

Tijdwinst door betere organisatie

Sinds de start van het experiment zijn tientallen beroepsprocedures versneld afgehandeld. Projectleider Annet Heinen geeft aan dat de grootste winst zit in het direct koppelen van woningbouwzaken aan juristen, waardoor ze sneller ‘zittingsrijp’ zijn.

Daarnaast clustert de Raad van State vergelijkbare zaken, zoals bestemmingsplannen in binnenstedelijke gebieden waar bezwaar wordt gemaakt tegen schaduwvorming of parkeerdruk. Door deze efficiënte aanpak wordt kostbare tijd bespaard.

Geen garantie op groen licht, wel duidelijkheid

Hoewel de procedure versneld wordt, blijft de uitkomst ongewijzigd. Volgens onderzoek van Sweco haalt twee derde van de beroepen tegen woningbouwprojecten het niet bij de Raad van State. Het doel van het experiment is dan ook niet om vaker vergunningen toe te kennen, maar om sneller duidelijkheid te geven.

Heinen: “We willen ervoor zorgen dat gemeenten, ontwikkelaars en omwonenden eerder weten waar ze aan toe zijn. Dat voorkomt lange periodes van onzekerheid en kan de bouw versnellen.”

Bron: cobouw.nl