Overheid verdedigt ingrijpen op de huurmarkt als sociaal rechtvaardig

Betaalbare woningen ook in grote steden essentieel

Lagere inkomens moeten in Nederland betaalbare woningen kunnen huren, zelfs in het centrum van steden zoals Amsterdam. Dit principe verdedigde de Nederlandse staat recent tijdens een rechtszaak over het huurbeleid. Advocaat Matthijs Timmer benadrukte namens de staat dat marktwerking soms een scheefgroei veroorzaakt, en dat de overheid dan verplicht is om in te grijpen. “Vanuit sociale rechtvaardigheid is het noodzakelijk om disbalans te herstellen,” stelde hij tijdens de zitting in Den Haag.

WOZ-cap als splijtzwam in huurmarkt

De zaak draait om de WOZ-cap, een in 2022 ingevoerde maatregel die de invloed van WOZ-waarden op huurprijzen beperkt. De maatregel dwingt verhuurders van tienduizenden kleine woningen om hun huurprijzen te verlagen. Dit raakt vooral vastgoedbeleggers in Amsterdam en Utrecht, die vaak precies dit type woningen verhuren. Door de WOZ-cap telt de WOZ-waarde nog maar voor 33% mee in de berekening van het puntenaantal dat de huurprijs bepaalt. Dat puntenaantal bepaalt of een woning in de gereguleerde sector valt of de vrije markt.

Historische stijgingen onder druk

De maatregel is een reactie op de forse stijging van huurprijzen in grote steden. Toenmalig woonminister Hugo de Jonge (CDA) voerde de WOZ-cap in nadat explosief stijgende huizenprijzen ook de huurprijzen opdreven. Kleine woningen, die voorheen onder de sociale huur vielen, belandden in de vrije sector. De Jonge brak hiermee met beleid uit 2015 van voormalig minister Stef Blok, die de WOZ-waarde juist een groter gewicht gaf in de huurprijsberekening.

Per juli 2023 werd de maatregel iets versoepeld: woningen met 187 punten of meer mogen nu weer een grotere WOZ-invloed hebben, terwijl eerder 142 punten de grens was.

Verhuurders voelen zich benadeeld

De maatregel is voor verhuurders echter een doorn in het oog. Volgens Stichting Fair Huur, die ruim tweehonderd vastgoedbeleggers vertegenwoordigt, hebben zij al tientallen miljoenen euro’s verloren. Advocaat Alex Lever en voorzitter Toon Mans noemen de maatregel “disproportioneel” en stellen dat het eigendomsrecht wordt geschonden. Volgens hen richt de maatregel zich onterecht op een kleine groep verhuurders, voornamelijk in het centrum van Amsterdam.

Staat ziet correctie als herstel van balans

De staat ziet de WOZ-cap echter als een noodzakelijke reparatie. Volgens advocaat Timmer vallen de getroffen woningen qua kwaliteit zonder meer in de sociale sector, maar werden zij door hun locatie naar de vrije sector geduwd. De cap moet dit ongewenste effect corrigeren. Het splitsingsverbod in Amsterdam, dat volgens verhuurders een complicerende factor is bij verkoop van panden, wordt door de staat afgedaan als een kwestie tussen verhuurders en de gemeente.

De rechter doet op 29 januari uitspraak over de zaak.

Bron: fd.nl