Optoppen: de ‘heilige graal’ tegen woningnood

Meer woonruimte door slimme uitbreidingen

Wil Nederland de woningnood aanpakken, dan zijn er tot 2030 maar liefst 980.000 nieuwe woningen nodig. Dit lijkt een onmogelijke opgave, maar er zijn innovatieve oplossingen, zoals het toevoegen van extra woonlagen aan bestaande gebouwen of het bebouwen van ongebruikte hoeken. Deze aanpak, ook wel ‘optoppen’ genoemd, is inmiddels volop in gang en wordt gezien als een veelbelovende oplossing om snel extra woonruimte te creëren.

Meer woningen door slim ontwerp

Optoppen maakt het mogelijk om met lichte materialen twee of drie extra verdiepingen op flats te bouwen. Bewoners in Amsterdam-Noord hebben dit al meegemaakt. Robert Swart, een van de bewoners, vertelt enthousiast hoe er door het sluiten van open hoeken in zijn flat 53 extra woningen zijn gerealiseerd. “Het is prachtig dat hierdoor zoveel mensen zijn geholpen aan woonruimte in ons mooie Amsterdam,” zegt Swart.

Succes door bewonersdraagvlak

Swart was ook de grote voorstander van deze verbouwing. Om het project te laten slagen, was 70% draagvlak onder de bewoners nodig. “Bijna niemand had een akkoord ingediend, dus ben ik zelf langs alle 14 verdiepingen gegaan om mensen te overtuigen,” vertelt Swart. Uiteindelijk stemde meer dan 80% voor het project.

Woningcorporaties zoeken creatieve oplossingen

Woningcorporatie Eigen Haard is altijd op zoek naar manieren om nieuwe woningen toe te voegen, vooral in steden zoals Amsterdam waar de grond schaars is. Sacha Ponsen van Eigen Haard legt uit: “We kijken bij renovaties altijd naar de mogelijkheid om extra woonlagen te realiseren of om ongebruikte ruimtes zoals leegstaande winkels om te bouwen tot woningen.”

Optoppen: snel meer woonruimte

De potentie van optoppen is enorm en wordt gezien als een ‘heilige graal’ in de strijd tegen de woningnood. Het ministerie van Volkshuisvesting schat dat er tot 2030 ruimte is voor zo’n 100.000 extra woningen door deze aanpak, waarvan 28.800 in Zuid-Holland. In Rotterdam-Prinsenland bijvoorbeeld, worden nu al 44 extra woningen gerealiseerd door een extra laag toe te voegen aan bestaande gebouwen.

Nieuwe technieken versnellen het proces

Dankzij nieuwe technieken kan het optoppen snel en efficiënt worden uitgevoerd. Zo werkt Stichting Ouderenhuisvesting Rotterdam samen met bouwbedrijf Dura Vermeer aan kant-en-klare woningen die eenvoudig op bestaande gebouwen worden geplaatst. “Alles is geprefabriceerd, wat de overlast voor bewoners minimaliseert,” zegt Remco Bouter van SOR.

De toekomst van optoppen

Bouter ziet grote mogelijkheden voor optoppen in Nederland. “We kunnen de komende jaren honderden woningen realiseren bovenop bestaande bouw, maar dan is er wel meer snelheid nodig bij lokale overheden,” legt hij uit. Volgens Bouter is de schatting van 100.000 extra woningen op platte daken zelfs aan de voorzichtige kant. “Met lichtgewicht boxen kunnen we vaak ook twee of drie extra verdiepingen toevoegen.”