Oprichting vastgoedbank biedt onvoldoende oplossing voor het woningtekort in Nederland

Nu de bouw van nieuwe woningen achterblijft gaan er stemmen op om een vastgoedbank op te richten die, zoals het Bouwfonds dit deed in de jaren 50 van de vorige eeuw, de bouw van nieuwe woningen met stimuleren. Nu gaan er stemmen op om weer zo’n vastgoedbank op te richten of deze taak bij een bestaande bank neer te leggen. Het CBS verwacht dat er tot 2035 ruim 1,5 miljoen mensen bij komen in Nederland. Daar komt bij dat de bevolking in deze periode verder vergrijst. Er is dus niet alleen behoefte aan meer woningen, maar ook aan een ander type woningen, zoals appartementen in plaats van ruime eengezinswoningen.

Wie pakt de bouwopdracht op?

Het is in de huidige situatie de vraag wie de taak oppakt om vaart te zetten achter de bouw van nieuwe woningen. De corporaties hebben hier nauwelijks mogelijkheden voor omdat zij sinds 2013 een verhuurdersheffing aan het Rijk moeten afdragen. Die bedroeg in 2020 in totaal bijna 1,7 miljard euro. Daarnaast moeten woningen worden verduurzaamd en klimaatneutraal worden gemaakt om aan de eisen van het Klimaatakkoord te voldoen. Als gevolg hiervan bouwden de corporaties in 2020 maar 4.000 woningen. Voor de invoering van de verhuurdersheffing waren dat er gemiddeld 30.000 per jaar.

Banken investeren minder

Banken zijn steeds minder bereid om leningen te verstrekken voor vastgoed. In 2011 werd in deze sector nog voor 100 miljard geïnvesteerd, in 2020 was dit bedrag gedaald naar nog maar 60 miljard. De belangrijkste oorzaak is dat banken een steeds grotere veiligheidsbuffer moeten hebben om de risico’s voor investeringen af te dekken.

Geld is niet het grootste probleem

Ondanks de terughoudendheid van de banken is een andere factor een groter probleem. Dat is gebrek aan eenduidig beleid. Er zijn genoeg investeerders die graag willen bouwen. Zowel binnenlandse als buitenlandse investeerders staan in de rij. Zij willen graag weten waar er gebouwd kan worden. Overheden moeten er vervolgens voor zorgen dat de infrastructuur geregeld wordt. Als er wel woningen kunnen worden gebouwd maar vanwege stikstofrestricties kunnen er geen wegen worden aangelegd dan heeft bouwen immers geen zin. Een vastgoedbank lijkt nu dus niet de oplossing voor het probleem.

Bron: Het Financieele Dagblad