Onteigening dreigt voor boeren in de Krimpenerwaard voor enorm natuurgebied

Al tientallen jaren probeert de gemeente Krimpenerwaard grond van boeren over te nemen voor het realiseren van een groot natuurgebied. Nu dat niet via de minnelijke weg lijkt te lukken wil de gemeente overgaan tot onteigenen. Dit betekent dat boeren die soms al generaties lang een bedrijf hebben in deze regio, noodgedwongen moeten stoppen. De gemeente wil samen met de provincie Zuid-Holland het gebied terugbrengen naar hoe het vroeger was. Er moeten weidevogels kunnen broeden en het moet een paradijs worden voor insecten. Het waterpeil, dat nu voor de kwaliteit van het grasland voor de boeren kunstmatig laag wordt gehouden, moet omhoog om de CO² uitstoot te verminderen.

Meer onteigening in de toekomst

Al in 2019 startte Krimpenerwaard met het onteigenen van grond. In totaal 37 grondeigenaren werden benaderd waarvan 8 aangaven niet te willen verkopen. Het is niet eerder gebeurd dat een degelijke procedure werd gestart voor het aanleggen van natuur. Maar het zal zeker niet voor het laatst zijn. Vanwege de strengere regels voor stikstof zal het nieuwe kabinet dat in 2021 of wellicht in 2022 aantreedt, vergaande maatregelen moeten nemen om boeren uit te kopen. De kans is groot dat onteigening dan opnieuw aan de orde komt. De landbouw en veehouderij is nu eenmaal verantwoordelijk voor veel stikstofuitstoot. Een onderzoek toonde ooit aan dat één kalkoenenbedrijf op de Veluwe net zoveel stikstof uitstoot als alle auto’s in de regio wanneer ze harder dan 100 km/uur zouden rijden.

De strijd van de boeren duurt al tientallen jaren

Al sinds de jaren 80 van de vorige eeuw zijn er plannen voor een natuurgebied in de Krimpenerwaard. Sinds die tijd worden er gesprekken gevoerd met de boeren en andere landeigenaren over onteigenen. Eerder werd er een andere plek aangeboden, maar één van de boeren weigerde omdat de boerderij en de stallen dusdanig waren verwaarloosd dat hij fors zou moeten investeren. Bovendien kreeg de boer minder grond en moest hij bovendien nog eens een miljoen gulden bijbetalen. Rond 2010 kwam de gemeente met nieuwe plannen voor een natuurgebied en sinds die tijd voeren grondverwervers van de gemeente en de provincie gesprekken met de eigenaren. Deze gesprekken lopen in veel gevallen op niets uit.

Natuurinclusieve landbouw

Een deel van de grond die de gemeente Krimpenerwaard wil gebruiken voor het nieuwe natuurgebied is bedoeld voor natuurinclusieve landbouw. Voor de boeren voor wie dit geldt wordt de mogelijkheid geboden om hun bedrijf voort te zetten maar dan op een andere manier. Het is niet voor iedereen een optie, want er is namelijk ook moerasgebied voorzien in het nieuw te ontwikkelen natuurgebied. Voor de boeren die niet door kunnen met hun bedrijf geldt de onteigeningsregeling. Zij krijgen een prijs voor hun grond, woning, stallen en machines. Daarnaast worden alle kosten vergoed voor de kosten om te verhuizen. Maar dat pakte voor sommige boeren niet goed uit. Zij kregen een bod dat naar hun mening veel te laag was. Het taxatierapport waarop de gemeente zich zegt te baseren mocht niet worden ingezien, omdat het slechts om een advies ging, aldus de gemeente.

Het gaat grondeigenaren niet alleen om geld

Voor de meeste grondeigenaren gaat het niet alleen om het krijgen van een goede prijs. Veel van hen hebben dieren. Er is een eigenaar die paarden, ezels en schapen op een stuk land heeft. Er zit een kattenopvang met ruim 400 dieren. Deze eigenaren zijn niet gebaat bij ‘een zak geld’, ze raken hun plek kwijt. Maar dat onteigening onontkoombaar is, daar leggen steeds meer mensen in het desbetreffende gebied zich bij neer. Dat de gang naar de Raad van State wordt gemaakt in bepaalde gevallen is vooral om een goede prijs te krijgen, omdat de gemeente duidelijk niet bereid is om die te betalen.

Bron: NRC Next