Omtzigt’s ambities voor woningcorporaties

Pieter Omtzigt, lijsttrekker van Nieuw Sociaal Contract, stelt ambitieuze doelen voor woningcorporaties: de bouw van 350.000 betaalbare huurwoningen tot 2031, wat neerkomt op 50.000 woningen per jaar gedurende zeven jaar. Deze doelen lijken echter niet concreet te zijn in zijn verkiezingsprogramma, aangezien het slechts verwijst naar ‘afspraken’ met woningcorporaties.

Problemen in de woningbouwsector

De huidige uitdagingen in de woningbouwsector worden verklaard door de prikkels die woningcorporaties ervaren. Voorheen waren er bouw- en huursubsidies waarbij alle financiële risico’s bij de overheid lagen, wat resulteerde in een sterke stimulans voor het bouwen van nieuwe woningen. Sinds de verzelfstandiging van woningcorporaties in 1995 hebben ze echter weinig financieel belang bij bouwprojecten, waardoor ze risico’s vermijden en minder lenen dan ze zouden kunnen om te bouwen. Dit komt doordat de financiële beheerpraktijken streng worden gecontroleerd, maar er zijn geen prikkels voor bouwprojecten.

Tekortschietende maatregelen

De afspraken die voormalig CDA-minister De Jonge heeft gemaakt om jaarlijks 30.000 nieuwe sociale huurwoningen te bouwen, hebben weinig veranderd aan deze situatie. Wat zou kunnen helpen, is het gebruik van de €1,7 miljard die is vrijgekomen door de afschaffing van de verhuurdersheffing als een forse rijkspremie van €60.000 per nieuwe woning. Dit zou de financiële positie van woningcorporaties versterken in plaats van verzwakken.

Vrijblijvende afspraken vs. financiële prikkels

Hoewel Omtzigt in zijn verkiezingsmanifest het ‘doorgeschoten neoliberale marktdenken’ en een overheid die te veel stuurt met prestatie- en marktprikkels bekritiseert, heeft de ervaring geleerd dat het vertrouwen op afspraken met het maatschappelijke middenveld vaak weinig resultaten oplevert. Sociale contracten zijn belangrijk, maar zonder (financiële) prikkels zijn ze niet effectief.

Conclusie en aanbeveling

Om de bouw van betaalbare huurwoningen te stimuleren, is het noodzakelijk om financiële prikkels te creëren die de woningcorporaties aansporen om daadwerkelijk te bouwen. Afspraken alleen zijn onvoldoende om de gestelde doelen te bereiken. Het is essentieel om de financiële belangen van woningcorporaties te versterken en hen aan te moedigen bij te dragen aan de groei van de huurwoningmarkt. De focus moet liggen op het creëren van effectieve stimulansen om de bouwsector nieuw leven in te blazen.

Bron: fd.nl