Dit moet je weten over het biedlogboek bij de verkoop van woningen

Het kabinet van plan om een biedlogboek in te voeren bij de verkoop van woningen. Dit moet ervoor zorgen dat de verkoop van een woning transparanter wordt. Kopers, en ook degenen die achter het net visten, kunnen in dit logboek zien hoe de biedingen zijn verlopen. Uiteraard gebeurt dit anoniem, je kunt in het logboek niet zien wie je concurrenten precies waren. Nu wordt bij de verkoop van een woning vaak gespeculeerd over de rol van de verkopende makelaar. Deze krijgt zijn courtage namelijk in de meeste gevallen als percentage van de verkoopprijs. De makelaar is dus gebaat bij een zo hoog mogelijk bod.

Eerlijk bieden op een woning

Het doel van het biedlogboek is om het bieden op een woning eerlijker te maken. Er wordt bijvoorbeeld een termijn afgesproken waarbinnen een bod moet worden uitgebracht. De makelaar krijgt de biedingen binnen en kan uiteraard ook zien van wie ze afkomstig zijn. Bieders kunnen achteraf het logboek – geanonimiseerd – opvragen. Zo kunnen ze bijvoorbeeld zien of ze met hun bod ver van de uiteindelijke verkoopprijs zaten. Een bieder kan bij zijn bod ook aangeven of hij het voorbehoud van financiering wil maken en of de aspirant koper een bouwkundige keuring van de woning wil. Wie het huis mag kopen is uiteindelijk de keus van de verkoper. Die hoeft niet voor het hoogste bod te gaan, maar kan bijvoorbeeld kiezen voor een koper die geen keuring wil of geen financieel voorbehoud maakt.

Klachten bij Vereniging Eigen Huis

Vereniging Eigen Huis opende in maart 2021 een meldpunt waar vermeende misstanden bij de verkoop van een huis konden worden gemeld. Inmiddels heeft de vereniging voor huizenbezitters zo’n 1.000 klachten ontvangen. Demissionair minister Kajsa Ollongren gaf makelaars de opdracht om transparanter te gaan werken. Omdat er naar haar mening te weinig gebeurde komt de minister nu met de verplichting voor het gebruik van een digitaal biedlogboek bij de verkoop van een woning. Achteraf mogen bieders de informatie opvragen als ze willen controleren of het bieden wel eerlijk is verlopen. Makelaars kunnen dan geen bod meer achterhouden of onderling informatie uitwisselen om de prijs van een woning op te drijven.

Eerlijk Bieden

Er wordt nu geëxperimenteerd door zo’n 80 makelaars in Nederland met het systeem Eerlijk Bieden. Een geïnteresseerde kan een bod doen en daarbij aangeven of hij voorbehoud van financiering wil maken of dat het bod onder voorbehoud van een bouwtechnische keuring is. De makelaar ziet de biedingen niet tot het moment dat de termijn voor het doen van een bod sluit. Zo kunnen makelaars dus niet onderling overleggen om het bod op te drijven of ‘hun’ klant aansporen om nog wat hoger te bieden om de woning te krijgen. Ollongren wil overigens in de in te voeren wetgeving vastleggen dat er altijd verplicht een financieel voorbehoud moet worden gemaakt en ook wil ze het bouwtechnisch rapport verplicht stellen. Zo gelden voor alle bieders dezelfde voorwaarden.

NVM is kritisch

Makelaarsvereniging NVM is kritisch over het biedlogboek. De huizenprijzen zullen er zeer waarschijnlijk niet door dalen. Daar komt bij dat kopers, als ze achteraf de biedingen opvragen, deze gaan gebruiken voor een bod op een vergelijkbare woning. Dit is vaak niet realistisch. Ook makelaars zijn niet onverdeeld positief. Doordat bieders niet weten wat de concurrentie biedt, kan dit leiden tot frustratie. Als een koper de woning krijgt en in het biedlogboek ziet dat de nummer twee tienduizenden euro’s minder heeft geboden dan zal dat niet leiden tot een juichstemming, zo vermoedt een makelaar uit het Groningse Leek. Dat de huizenmarkt oververhit is, is volgens de makelaars ook een belangrijk pijnpunt. Maar VEH stelt dat de situatie op de huizenmarkt niet verantwoordelijk is voor de bij hen gemelde misstanden.

Bron: Het Financieele Dagblad