Een kwart minder sociale huurwoningen gebouwd dan geraamd

Minister De Jonge oreert het bij iedere gelegenheid die hij krijgt: We moeten bouwen in Nederland. 100.000 nieuwe woningen per jaar is het doel. Een deel daarvan moet bestaan uit sociale huurwoningen. Die taak ligt vooral bij de woningcorporaties. Maar de bouwambitie van de corporaties blijft achter bij de wens van de regering. Zowel in 2021 als in 2022 wordt er zo’n 25% minder gebouwd dan gepland. In 2021 werden slechts 16.000 nieuwe sociale huurwoningen opgeleverd. Ook in 2022 blijft het aantal onder de verwachting .

Betrouwbare cijfers

De Autoriteit woningcorporaties (Aw) is in hun jaarlijkse rapportage over de sociale woningbouw teleurgesteld over de gang van zaken. De corporaties moeten meer realistische cijfers geven van de aantallen woningen die zij in een jaar kunnen realiseren. Door een te positieve bouwambitie ontstaat een verkeerd beeld. Het is de bedoeling dat er tot 2030 zo’n 250.000 sociale huurwoningen bij komen in Nederland. Daarnaast zijn de corporaties verantwoordelijk voor de bouw van circa 50.000 huizen met een middenhuur. Als blijkt dat de beoogde aantallen niet kunnen worden gehaald dan moet de landelijke overheid op tijd kunnen bijsturen, zo vindt de Aw.

Aankoop van grond is lastig

Corporaties hebben moeite om grond te kopen om te kunnen bouwen. De grondprijzen zijn overal enorm gestegen. De corporaties hebben zelf nauwelijks grond beschikbaar. Die moet dus worden gekocht van gemeenten of marktpartijen. De financiële middelen die daarvoor nodig zijn, hebben ze vaak niet beschikbaar. Vanaf 2023 is de verhuurdersheffing vervallen. Hierdoor zouden corporaties meer geld beschikbaar moeten krijgen om te bouwen. Maar ook bouwkosten zijn enorm gestegen. Sinds 2015 mogen corporaties alleen grond kopen die al een woonbestemming heeft. Bovendien mag dat alleen als ze de garantie kunnen geven dat er binnen 5 jaar wordt gebouwd. Dit maakt de mogelijkheden zeer beperkt. Dit besef is inmiddels ook doorgedrongen in de Tweede Kamer. De fracties van CDA en ChristenUnie dienden een motie in om deze belemmeringen op te heffen. Deze motie werd aangenomen.

Huurmaatregelen

Het kabinet wil de stijging van de huren in de sociale sector beperken. Voor ruim 500.000 sociale huurwoningen moet de huur zelfs omlaag als er mensen wonen met een laag inkomen. Deze maatregelen zijn voor de huurders wellicht prettig. Maar het verhoogt de druk op de corporaties die hierdoor immers minder inkomsten binnenkrijgen. Daar komt bij dat bij hen ook nog een forse opgave ligt als het gaat om verduurzaming van woningen. De gestegen kosten en de opgelopen rente maken het volgens de Aw nodig om opnieuw de bouwambitie te berekenen. Het moet snel duidelijk worden of het nog haalbaar is om de corporaties tot 2030 op te dragen 300.000 nieuwe woningen te bouwen.

Bron: Het Financieele Dagblad