Kunststof ponton als alternatief voor staal in havens

Staal is al lange tijd het materiaal bij uitstek voor constructies in havens, maar het onderhoud ervan brengt hoge kosten met zich mee. In een poging om een duurzamer en onderhoudsvriendelijker alternatief te vinden, introduceert het Havenbedrijf Rotterdam een nieuw type ponton gemaakt van kunststof, specifiek High Density Polyethyleen (HDPE). Dit materiaal is veel milieuvriendelijker en vereist geen regelmatige coating of behandeling tegen corrosie, wat de kosten en milieu-impact aanzienlijk vermindert.

Ontwerp en samenstelling van het kunststof ponton

Op het eerste gezicht lijkt het kunststof ponton in de Scheurhaven sterk op een traditioneel stalen ponton. Toch is de gehele constructie van 35 bij 4,5 meter gemaakt van dik HDPE, met uitzondering van de bolders die gewapend beton bevatten. Dit beton is strategisch geplaatst in ronde kokers onder de bolders om krachten gelijkmatig te verdelen wanneer schepen aanmeren. De totale massa van het ponton bedraagt 52 ton, waarvan 35 ton aan HDPE en de rest beton is. Deze combinatie van materialen zorgt niet alleen voor extra stabiliteit, maar maakt het ponton ook geschikt voor het aanmeren van zware sleepboten, zoals de 600 ton zware exemplaren van sleepmaatschappij Boluda.

Milieu- en kostentechnische voordelen van HDPE

Het gebruik van HDPE in plaats van staal biedt zowel milieu- als kostentechnische voordelen. Terwijl een stalen ponton elke 10 tot 15 jaar groot onderhoud nodig heeft, is dit bij een HDPE-ponton niet het geval. Dit resulteert in lagere onderhoudskosten en een aanzienlijke vermindering van de CO2-uitstoot. Hoewel voor de Rotterdamse pontons nieuw HDPE is gebruikt, is het ook mogelijk om gerecycled kunststof te verwerken, wat de milieuvriendelijkheid verder zou vergroten.

Flexibiliteit en constructieve uitdagingen van HDPE

Een van de grootste uitdagingen bij het ontwerp van het HDPE-ponton was het flexibele karakter van het materiaal. In tegenstelling tot staal kan HDPE aanzienlijk uitzetten en buigen onder invloed van warmte. Dit betekent dat het ponton in warm weer tot wel 10 centimeter langer kan worden. In plaats van dit als een nadeel te zien, is het ontwerpteam van Damen juist gaan ontwerpen met deze flexibiliteit in gedachten. Het ponton is ontworpen als een elastisch touwtje, wat betekent dat het meegeeft en daardoor minder snel beschadigd raakt.

Eerdere ervaringen en verdere toepassingen van kunststof

Damen is niet nieuw in het gebruik van kunststof. Eerdere projecten, zoals het maken van een kano en schepen voor diverse doeleinden, hebben het bedrijf geleerd hoe om te gaan met dit materiaal. Ook het bouwen van een concept-sleepboot en een waterbus van HDPE zijn voorbeelden van de vooruitgang die Damen boekt. Het gebruik van gerecycled kunststof zou bovendien een oplossing kunnen bieden voor de grote hoeveelheden plastic afval in opkomende markten, zoals Afrika.

Rotterdamse haven als proeftuin voor HDPE pontons

De Rotterdamse haven fungeert als proeftuin voor deze nieuwe HDPE-pontons. Bij de aanbesteding voor nieuwe aanmeerpontons in de Scheurhaven koos het Havenbedrijf Rotterdam bewust voor alternatieven voor staal. Het bedrijf Hakkers won de tender en leverde vijf pontons, waarvan drie met een stalen frame en HDPE-drijvers, en twee volledig gemaakt van HDPE door Damen. De eerste exemplaren zijn inmiddels succesvol in gebruik genomen in de Scheurhaven.

Bron: cobouw.nl