Huis straks nog wel te verzekeren tegen overstroming?

Er moeten in Nederland 900.000 woningen worden gebouwd tot 2030. Ook in lager gelegen gebieden langs grote rivieren moeten huizen komen. Maar het Verbond van Verzekeraars waarschuwt: nieuwe woningen zijn wellicht onverzekerbaar tegen overstroming. Als gevolg van de klimaatverandering regent het steeds vaker hard en langdurig met kans op forse overstromingen. Ook wordt de kans steeds groter dat delen van Nederland onder water komen te staan door de stijgende zeespiegel. Natuurlijk wordt er nagedacht over maatregelen, maar toch zijn er wel degelijk grote risico’s.

Klimaatschademonitor

Het VvV presenteerde in oktober 2022 de tweede Klimaatschademonitor. Daarin wordt aandacht gevraagd voor dit probleem. Het blijft niet bij de onmogelijkheid om een woning te verzekeren. Als een huis onverzekerbaar is tegen overstroming heeft dit ook gevolgen voor de financiering. Het huis dient immers als onderpand en dus is een opstalverzekering verplicht. Die moet volledig dekkend zijn. In 2021 werd 456 miljoen euro uitgekeerd aan particulieren en bedrijven om schade door hoosbuien en hagelstenen te dekken. Dit bedrag loopt al jaren hard op. In 2007 bedroeg de totale schade voor extreem weer nog 325 miljoen euro. De verzekeraars houden rekening met een stijging van deze post met nog eens 200 tot 300 miljoen in de komende jaren.

Preventie en adaptie

Richard Weurding, directeur van het VvV, doet een duidelijke oproep aan de overheid. De regering moet de regie nemen bij het bouwen van nieuwe huizen. Daarnaast moet goed worden gekeken naar huizen en gebouwen die er al staan. Preventiemaatregelen kunnen schade voorkomen. Daarnaast moeten we ons beter aanpassen aan het veranderende klimaat, aldus Weurding. Bouwen in polders is zeer risicovol. Als voorbeeld noemt Weurding de Rijnenburgpolder bij Utrecht en de Zuidplaspolder bij Gouda. Ook in de provincie Zeeland zijn gebieden waar in de toekomst mogelijk problemen kunnen ontstaan.

Overleg met alle partijen

De verzekeraars willen niet nu al woningen gaan uitsluiten van verzekering. Het doel van de waarschuwing die nu wordt uitgegeven is voorkomen dat het zover komt. Door nu al aandacht te vragen voor dit probleem moet worden voorkomen dat huizen straks inderdaad onverzekerbaar zijn tegen overstroming en andere natuurschade. Voordat verzekeraars besluiten een pand niet meer te verzekeren zal eerst de premie stijgen. Dat is voor de eigenaar of huurder al ongunstig. Veel verzekeraars verstrekken ook hypotheken. Als een huis niet kan worden verzekerd vanwege overstromingsrisico, wordt dat ook een lastige zaak.

Nieuwe studies KNMI

Het KNMI publiceert in 2023 de resultaten van nieuwe klimaatstudies. Het VvV verwacht dat die nog ongunstiger zijn dan waar nu al rekening mee wordt gehouden. Bij de overstromingen in Limburg in 2020 bleek dat veel schade niet was gedekt. De overheid sprong toen bij met een uitkering via de Wet Tegemoetkoming Schade bij Rampen. Het Verbond van Verzekeraars wil graag een publiek-private samenwerking me de overheid. Die moet het mogelijk maken dat dit soort schade door verzekeraars kan worden gedekt. Een verzekerde kan dan de schade claimen bij de verzekering. Er hoeft geen derde partij zoals de overheid aan te pas te komen om de restschade op te verhalen.

Bron: NRC