Heropening van Paleis Het Loo

17 juli 2024

Na een vijf jaar durende renovatie en bouw heropende Paleis Het Loo in het voorjaar van 2023. Deze complexe operatie heeft geresulteerd in een verbluffend eindresultaat. Een kunstrecensent van de Britse krant The Guardian beschreef de nieuwe ontwikkeling treffend met de woorden: “It’s like hiding an elephant.”

Verborgen nieuwbouw

Hoewel het exterieur van Paleis Het Loo op het eerste oog weinig veranderd lijkt, schuilt onder het voorplein een enorme uitbreiding. Deze ondergrondse nieuwbouw beslaat ruim 5.000 vierkante meter en omvat een nieuwe paleisentree, een museumwinkel, een juniorpaleis, tentoonstellingsruimtes en de indrukwekkende Grand Foyer. Deze ruimte is bijna 10 meter hoog en verbindt de nieuwbouw met het historische paleis. De materialen, zoals Amerikaans notenhout en Spaans natuursteen, geven de uitbreiding een koninklijke uitstraling.

Asbestsanering

De renovatie van Paleis Het Loo was deels ingegeven door de noodzaak om het gebouw asbestschoon te maken, een vereiste van de overheid voor alle overheidsgebouwen voor 2021. Dit was een omvangrijke klus, waarbij 4.300 vierkante meter asbest werd verwijderd. Elk onderdeel van het paleis werd voorzien van een barcode, opgeslagen en na de sanering weer op zijn plek teruggezet. Tegelijkertijd zijn diverse onderdelen gerestaureerd.

Monumentale status behouden

Een van de uitdagingen tijdens de asbestsanering was het behoud van de monumentale status van het gebouw. Het paleis bevat zeven originele zeventiende-eeuwse rietplafonds, die kwetsbaar waren voor beschadiging tijdens de verwijdering van asbest. Gelukkig bleek de degradatie van het asbest mee te vallen, waardoor deze plafonds intact konden blijven.

Duurzaamheid en vernieuwing

Naast de asbestsanering is het paleis ook verduurzaamd. Er is onder andere een WKO-installatie geïnstalleerd en een watermistsysteem om het paleis bij brand te beschermen. Oude eikenbomen die voor het paleis stonden en in slechte conditie verkeerden, zijn gekapt en het hout is hergebruikt voor de nieuwe vloeren in de balzaal en banken in de nieuwe tentoonstellingsruimtes.

Architectonische prestatie

De ondergrondse nieuwbouw is een meesterwerk van architect Dikkie Scipio van KAAN Architecten. Het ontwerp sluit naadloos aan bij het historische paleis en de omgeving, dankzij de gebruikte materialen, symmetrie en lijnen die zowel boven- als ondergronds doorlopen. Een rond dek boven de nieuwbouw zorgt voor een prachtige lichtinval in de Grand Foyer, wat een magisch effect creëert.

Uitdagingen tijdens de bouw

De bouw van de ondergrondse nieuwbouw naast het drie eeuwen oude rijksmonument was een unieke en complexe klus. De fundering voor de betonnen bouwkuip werd zorgvuldig aangelegd om risico’s voor het paleis te minimaliseren. Ondanks de voorzorgsmaatregelen waren er uitdagingen, zoals het waterdicht maken van de bouwkuip onder moeilijk bereikbare delen van het paleis.

Vertragingen en kosten

De vertragingen en stijgende kosten van het project waren deels te wijten aan de complexiteit van de aansluiting tussen de nieuwbouw en het oude paleis. De uiteindelijke kosten kwamen uit op 172 miljoen euro, mede door een uitgebreidere scope, meer aangetroffen asbest en stijgende materiaalkosten door inflatie.

Trots op het resultaat

Directeur Pien Harms is zeer tevreden met het resultaat. Ze is vooral trots op de symmetrie, de verbinding tussen binnen en buiten en de logische indeling voor bezoekers. De heropening van Paleis Het Loo markeert het succesvolle einde van een uniek project dat in meerdere opzichten een kwestie van “eens in je leven” is.

Bron: cobouw.nl