Gemeenten willen met zelfwoonplicht meer kansen voor starters op de woningmarkt

Gemeenten willen uitbreiding van de zelfwoonplicht naar bestaande woningen om ervoor te zorgen dat ook starters op de woningmarkt een eerlijke kans op een huis krijgen. Nu kan die zelfbewoningsplicht al worden opgelegd voor nieuwbouwwoningen. Zoals bij een grootschalig bouwproject in Boxtel, een kleine gemeente onder de rook van Tilburg, Den Bosch en Eindhoven. Wie daar nu een huis koopt, moet dit huis de eerstkomende 2 jaar zelf bewonen. Ook mag het huis niet binnen die twee jaar worden doorverkocht. Allemaal maatregelen om grootschalige opkoop van woningen door beleggers te voorkomen.

De zelfwoonplicht wordt herontdekt

Gemeenten hebben al langer de mogelijkheid om kopers van een nieuwbouwhuis te verplichten er zelf te gaan wonen. Van die mogelijkheid werd tot voor kort nauwelijks gebruik gemaakt. Nu zijn er steeds meer gemeenten die de maatregel invoeren om de woningmarkt te beheersen. Nu geldt de zelfwoonplicht nog niet voor bestaande woningen, maar als het aan minister Kasja Ollongren van Binnenlandse Zaken ligt komt daar verandering in. Zij bereidt een wet voor die het voor gemeenten mogelijk maakt om ook bij de verkoop van een bestaande woning de verplichting op te leggen dat de koper er de eerste jaren zelf gaat wonen. Ook het snel doorverkopen van een woning kan door een anti speculatiebeding aan banden worden gelegd.

Vastgoedbelang spreekt van symboolpolitiek

Directeur Laurens van de Noord van VastgoedBelang, de vereniging van particuliere vastgoedbeleggers vindt dat er vooral sprake is van een symbolische maatregel. Het anti-speculatiebeding kan hij nog wel billijken. Een huis is geen handelswaar. Maar het opleggen van zelfwoonplicht die niet geldt voor bestaande woningen zal de woningnood niet oplossen. Er is immers ook een schrijnend tekort aan huurwoningen. Het aandeel van particuliere beleggers die huizen voor de verhuur kopen is bovendien relatief gering. Het gaat om slechts 5% van het woningbezit, waarbij het Kadaster keek naar particulieren die 2 of meer huizen voor de verhuur hebben aangekocht.

Wet voor opkoopbescherming verwacht in het najaar van 2020

Minister Kajsa Ollongren wil nog komend najaar een wet aan de Tweede Kamer voorleggen die het gemeenten mogelijk maakt om ook zelfwoonplicht voor bestaande woningen op te leggen. Aan een dergelijke wet zitten wel de nodige nadelen. Zoals inbreuk op het eigendomsrecht en op vrije handel. Bovendien krijgen gemeenten er een flinke taak bij om de zelfwoonplicht te handhaven. De invoering van ‘woonpolitie’ wordt al gesuggereerd. Er moet immers een aparte registratie worden bijgehouden van wie een huis koopt en hoe lang hij daar blijft wonen en of het huis niet te snel wordt verhuurd.

Bron: Het Financieele Dagblad