Europese vertraging bij warmtepompen

14 augustus 2024

De Europese Unie loopt het risico haar klimaatdoelstellingen voor 2050 niet te halen door een gebrek aan consistente beleidsmaatregelen voor duurzame warmteoplossingen. Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, heeft recent belangrijke milieuinitiatieven afgezwakt, vermoedelijk uit angst voor politieke repercussies tijdens de verkiezingen. Dit staat in schril contrast met haar eerdere toezeggingen over de Europese Green Deal, die in 2019 werd gepresenteerd als een belangrijk moment voor klimaatneutraliteit.

Uitstel van cruciaal warmtepompplanTrekt de verplichte aanschaf van een warmtepomp Nederlanders over de streep voor klimaatverandering

Een belangrijk voorbeeld van deze beleidswijzigingen is het uitstel van het warmtepompplan, dat aanvankelijk begin dit jaar gepresenteerd zou worden maar nu pas na de verkiezingen wordt verwacht. Dit plan wordt als essentieel gezien voor het succes van de Green Deal, aangezien het de overgang naar duurzame warmteoplossingen zou bevorderen. Eurostat meldt dat een groot deel van de energie in de EU wordt gebruikt voor verwarming en koeling, waarvan een aanzienlijk percentage nog steeds afkomstig is van fossiele brandstoffen.

Politieke verwarring en weerstand

Er heerst veel verwarring door het inconsistent beleid rondom warmtepompen, wat het onderwerp tot een politiek heet hangijzer maakt, vooral in landen zoals Duitsland en Italië. Duitsland zag vorig jaar een wetsvoorstel voor gesubsidieerde warmtepompen afgewezen, terwijl een nieuw wetsvoorstel de vereisten voor duurzame energie verzwakt. Italië introduceerde aanvankelijk royale subsidies voor warmtepompen onder het ‘Superbonus 110%’-programma, maar deze regeling werd teruggedraaid vanwege misbruik en hoge kosten, wat leidde tot een scherpe daling in de verkoop van warmtepompen.

Desinformatie en mythen

Desinformatie speelt ook een rol in de terughoudendheid van consumenten om warmtepompen te omarmen. Er bestaan hardnekkige mythen dat warmtepompen onbetaalbaar zijn en alleen effectief zijn met vloerverwarming. Mario Kohle van Enpal wijst erop dat de kosten beginnen bij ongeveer €7800 en dat vloerverwarming niet noodzakelijk is. In Scandinavië, waar warmtepompen al lang gebruikelijk zijn, zijn de voordelen goed bekend, maar elders in Europa heerst veel onzekerheid over de technologie.

Behoefte aan snelle actie

De Europese Unie heeft als doel om het aantal warmtepompen in 2030 te verhogen van 20 miljoen naar 60 miljoen. Afgelopen jaar daalde de verkoop van warmtepompen in veertien EU-landen met 5%, na een decennium van groei. Dit leidde tot aanzienlijke ontslagen bij fabrikanten zoals NIBE en Vaillant. De dalende verkoopcijfers worden grotendeels toegeschreven aan het inconsistente beleid. De Europese Commissie moet haar actieplan voor warmtepompen snel lanceren om meer zekerheid te bieden en de Green Deal alsnog te realiseren.

Bron: fd.nl