Energielabels van eigen makelij zetten minister in beweging

Eigen woning, eigen label

Het energielabel is tegenwoordig meer dan alleen een indicatie van duurzaamheid — het is ook een serieuze factor in de waarde van een woning en de hoogte van de huur. Geen wonder dus dat steeds meer partijen de touwtjes in eigen handen nemen. Uit onderzoek van het FD blijkt dat vastgoedontwikkelaars, bouwbedrijven en woningcorporaties op grote schaal energielabels toekennen aan hun eigen bezit.

In vier jaar tijd werden bijna 20.000 energielabels afgegeven door partijen voor hun eigen woningen. Opvallend is dat deze labels met name betrekking hebben op huur- en nieuwbouwwoningen. En dat roept vragen op over de onafhankelijkheid van het systeem.

Het financiële gewicht van een label

Sinds de invoering van nieuwe huurregels is het financieel voordeel van een beter energielabel flink toegenomen. Eén stap omhoog op de label-ladder kan zomaar €90 extra huur per maand opleveren. En in sommige gevallen maakt die ene stap het verschil tussen gereguleerd huren of de vrije sector. Ook bij koopwoningen speelt het label mee: volgens cijfers van de NVM stijgt de woningwaarde met gemiddeld 3% bij een beter energielabel.

Het is dus begrijpelijk dat vastgoedpartijen geïnteresseerd zijn in de labeluitkomst. Maar als zij zelf ook het label mogen bepalen, ontstaat er een grijs gebied waarin onafhankelijkheid onder druk komt te staan.

Minister Keijzer grijpt in

Woonminister Mona Keijzer noemt het labelen van de eigen vastgoedportefeuille ‘onwenselijk’ en komt met maatregelen. Vanaf medio 2026 moeten nieuwe regels ervoor zorgen dat energieadviezen onafhankelijk worden afgegeven. Daarmee wil de minister belangenverstrengeling uitsluiten, ook al is er vooralsnog geen bewijs dat er daadwerkelijk gesjoemeld is met de labelwaardes.

Experts zijn eensgezind kritisch. Hoogleraren Henk Visscher (TU Delft) en Dirk Brounen (Universiteit Maastricht) stellen dat het nauwelijks verdedigbaar is om je eigen woningen te labelen. Brounen noemt het zelfs ‘niet koosjer’. Volgens hem is de relatie tussen opdrachtgever en opdrachtnemer simpelweg te complex als die in één en dezelfde organisatie zitten.

Corporaties en ontwikkelaars verdedigen werkwijze

Grote partijen zoals Rochdale en Ballast Nedam gaven in de afgelopen vier jaar duizenden energielabels af voor eigen woningen. Zij benadrukken echter dat dit niet is gedaan met commerciële motieven. Rochdale stelt dat het merendeel van hun huurwoningen al op het maximaal redelijke huurniveau zit, en dat een beter label dus geen extra inkomsten oplevert.

Daarnaast wijzen de partijen op praktische voordelen. Door eigen mensen op te leiden en in te zetten, zouden zij sneller, goedkoper en met meer inhoudelijke kennis kunnen verduurzamen. Ballast Nedam laat weten dat de werkzaamheden rondom energielabels nauw aansluiten bij andere processen in het bouwtraject, zoals vergunningaanvragen en technische rapportages.

Ook particuliere beleggers doen mee

Niet alleen grote corporaties maken gebruik van ‘inhouse’ labelaars. Het FD stuitte op meerdere gevallen waarbij particuliere vastgoedbeleggers via hun eigen labelkantoor woningen van een label voorzagen. Omdat de namen van EP-adviseurs niet openbaar zijn, is niet precies te achterhalen hoe vaak dit voorkomt. Wel bevestigen meerdere partijen dat ze dit doen om ‘efficiënt’ te werken en dat de labels volgens alle normen zijn opgesteld.

Toch blijft het gevoel wringen. Want hoe objectief blijft een oordeel als je zelf belang hebt bij de uitkomst? De vraag of het verstandig is om de slager zijn eigen vlees te laten keuren, is daarmee actueler dan ooit.

Bron: fd.nl