Duurzame energiebedrijven in zwaar weer: “Niet lullen, maar bouwen”

Veel duurzame energiebedrijven in Nederland ervaren zware tijden. Waar het in de energiecrisis nog recordverkopen regende, kampen deze bedrijven nu met halverende omzetten en stilstaande busjes. Olof van der Gaag, voorzitter van de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE), luidt de noodklok en pleit voor snellere procedures en vrijstellingen voor duurzame projecten.

Afname in vraag naar duurzame oplossingen

Hoewel Nederland meer duurzame energie produceert dan tien jaar geleden, is de kans dat de klimaatdoelen worden gehaald minimaal. Volgens het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) is er nog maar 5% kans dat Nederland de doelstelling van 55% emissiereductie in 2030 haalt. Dit, terwijl de verkoop van bijvoorbeeld warmtepompen en isolatieproducten sterk is teruggelopen. “Het halve wagenpark van onze bedrijven staat momenteel stil,” zegt Van der Gaag bezorgd.

Zigzagbeleid frustreert verduurzaming

Van der Gaag wijt de problemen deels aan politiek ‘zigzagbeleid’. Volgens hem zorgt onduidelijkheid in beleid ervoor dat bedrijven niet consistent kunnen bouwen aan een duurzame toekomst. “Als je zigzaggend naar je doel gaat, duurt het twee keer zo lang en krijg je meer obstakels onderweg,” legt hij uit. Toch blijft hij optimistisch: de kosten van duurzame technologieën blijven dalen, en dat zal de transitie uiteindelijk helpen versnellen.

Netcongestie als onverwachte uitdaging

Een van de grote obstakels voor verdere verduurzaming is de beperkte capaciteit van het elektriciteitsnet, dat de toegenomen vraag niet kan bijhouden. De NVDE-voorzitter noemt het een ironische hindernis: de netcongestie is een gevolg van de groei van duurzame energie. Volgens hem is de groei van zonne-energie al tien jaar structureel onderschat. Het uitbreiden van het elektriciteitsnet kan nu wel tien tot vijftien jaar duren vanwege lange vergunningsprocedures.

Sneller vergunnen en vrijstelling van stikstofregels

Van der Gaag pleit voor kortere procedures en vrijstellingen van stikstofregels voor projecten die de energietransitie versnellen, zoals elektriciteitsnetwerken, waterstofprojecten en geothermie-installaties. Hij stelt voor om projecten die tijdens de bouw een kleine hoeveelheid stikstof uitstoten, maar daarna juist veel uitstoot besparen, vrijstelling te verlenen. “We moeten meer focus leggen op bouwen en minder op bureaucratische obstakels,” benadrukt hij.

De noodzaak van bestuurlijk lef

Volgens Van der Gaag moeten politici meer lef tonen en knopen doorhakken. Hij merkt op dat het huidige kabinet weliswaar stappen zet, maar dat dit te langzaam gebeurt om de gestelde doelen te halen. De voorzitter pleit ervoor dat naast woningbouw ook duurzame projecten zoals windturbines en warmtenetten prioriteit krijgen, zonder dat deze elkaar in de weg staan. “We kunnen prima meerdere opgaven tegelijk aanpakken, maar het vraagt om slimme keuzes en nieuwe verdienmodellen voor betrokken partijen, zoals boeren die ruimte beschikbaar kunnen stellen voor duurzame energieoplossingen.”

Bron: cobouw.nl