Druk op waterkwaliteit en beschikbaarheid

15 juli 2024

De Europese richtlijn voor waterkwaliteit biedt de bouw- en infrasector enige ademruimte bij vergunningverleningen, maar de zorgen blijven groot. De beschikbaarheid van schoon water is onder druk komen te staan door klimaatverandering, toegenomen watergebruik en vervuiling. Bouwend Nederland, Neprom, Aedes, en Vereniging Eigen Huis hebben een manifest ondertekend waarin zij de nieuwe minister van Infrastructuur en Waterstaat oproepen om schoon en voldoende water topprioriteit te maken in het komende regeringsprogramma.

Beperkingen voor de bouwLoden waterleidingen leveren grotere gezondheidsrisico’s op dan eerder werd aangenomen

Schoon en beschikbaar water is niet langer vanzelfsprekend. De natuur kampt met verdroging, drinkwaterbronnen staan onder druk, en de landbouw heeft moeite om gewassen te laten groeien. De naderende deadline van de Europese Kaderichtlijn Water (KRW) maakt de zorgen groter. Nederland moet de doelen van de KRW halen voor 2027, maar zonder extra beleid zal dat niet lukken. Dit kan leiden tot rechtszaken, boetes, en vergunningenstops, met als gevolg beperkingen voor de bouwsector.

Voorstellen voor verbetering

De brancheverenigingen stellen verschillende maatregelen voor om schoon en voldoende water te garanderen. Alle sectoren moeten bijdragen, en er zijn meer kaders en middelen van de overheid nodig. Zonder duidelijke richtlijnen en financiële ondersteuning kunnen overheden en bedrijven niet effectief opereren. De bouwsector pleit voor aanpassingen in de Omgevingswet om het terugpompen van grondwater na bouwprojecten te vergemakkelijken en uitzonderingen op waterkwaliteit mogelijk te maken voor projecten met hoge prioriteit.

Waterbeheer en landbouw

Naast aanpassingen in wet- en regelgeving, pleiten de brancheverenigingen voor een overzicht van lozingsvergunningen, een meldplicht voor grondwateronttrekkingen, en aanpassing van rioolwaterzuiveringen. Ook willen ze een stabielere grondwaterstand om funderingsschade te voorkomen en een toekomstbestendige landbouw, waarbij normen voor bemesting en gewasbescherming in lijn zijn met de KRW. Stikstof, fosfaat en gewasbeschermingsmiddelen zorgen momenteel voor een slechte waterkwaliteit.

Initiatieven van de sector

De brancheverenigingen willen zelf ook initiatief nemen door water te bergen in natuurgebieden en te investeren in klimaatbestendige bouw. Een heldere koers van de overheid is hierbij essentieel. Vorig jaar gaf Bouwend Nederland Witteveen+Bos de opdracht om de impact van de KRW op de bouw te onderzoeken. Hieruit bleek dat de vergunningverlening in de knel kon komen door de strenge waterkwaliteitsnormen. Verschillende partijen uitten hun zorgen over de juridische gevolgen van de richtlijn.

Aanpassingen in de Europese richtlijn

Nederland, Duitsland, Denemarken, Finland en Luxemburg vroegen om verduidelijking van de term ‘achteruitgang’ in de KRW-richtlijnen. Ze wilden tijdelijke verslechtering van waterkwaliteit toestaan als dit geen langetermijngevolgen heeft. De Europese Raad stemde vorige maand in met deze wijziging. Hierdoor wordt tijdelijke verslechtering toegestaan, mits de waterkwaliteit snel hersteld en er geen langetermijngevolgen zijn. Ook het verplaatsen van al verontreinigd water wordt niet meer gezien als achteruitgang van de kwaliteit.

Vooruitzichten en conclusie

De wijziging in de richtlijn kan leiden tot meer onderzoeksverplichtingen bij projecten, maar voorkomt mogelijk grote problemen bij de vergunningverlening. Toch is het dossier nog niet klaar. Het behalen van de KRW-doelen blijft cruciaal om toekomstige problemen te voorkomen, aldus Bouwend Nederland.

Bron: cobouw.nl