Heeft bouwen met beton nog toekomst?

Bouwen met beton staat ter discussie. De uitstoot van CO₂ die wordt veroorzaakt door productie en verwerking bedraagt 8% van het wereldwijde totaal. Alleen China en de VS stoten als land meer uit dan beton. Dat moet dus anders. Maar hoe? Mariana Popescu is hoogleraar en wetenschapper aan de Technische Universiteit van Delft. Zij besloot breitechnieken op beton los te laten. Dit levert niet alleen nieuwe vormen op. Het zorgt ook voor efficiënter gebruik. Beton wordt nu alleen toegepast voor strakke vormen. Alternatieven zijn duur. Hiervoor moeten immers ingewikkelde bekistingen worden gemaakt. Door te breien met beton komen er nieuwe mogelijkheden.

Betonakkoord

In 2018 ondertekenden 80 partijen in Nederland het ‘Betonakkoord’. Hierin is vastgelegd dat de CO₂ uitstoot van cement en beton in 2030 met 30% moet zijn verlaagd ten opzichte van 1990. Ondernemers proberen op allerlei manieren om de uitstoot door beton te verminderen. Anders bouwen, minder materiaal gebruiken en hergebruik zijn daarbij opties. Popescu werd door de MIT Universiteit in de VS al eens genoemd als één van de meest innovatieve jonge wetenschappers. Ze werkte samen met een Zwitsers bedrijf aan een ‘flinterdunne’ dakconstructie van beton. De gebreide constructies worden gemaakt met nylon, maar ook met glasvezel of koolstofvezel. De stof wordt op verschillende manieren gebreid om sterk genoeg te zijn.

3D techniek

Dat breien met beton nu mogelijk is, is te danken aan de digitalisering en 3D techniek. Tientallen jaren geleden werd hier ook al mee geëxperimenteerd. De productie was toen veel te arbeidsintensief. Nu worden de breimachines aangestuurd door geavanceerde software. Deze neemt veel rekenwerk uit handen. Bovendien kan er nu 3D gewerkt worden. Dit betekent dat stukken stof later niet aan elkaar hoeven te worden gezet. Door te kiezen voor bepaalde vormen wordt het materiaal steviger, licht Popescu toe. Dat geldt zelfs al voor papier, maar ook zeker voor textiel. Breien is een oplossing voor sierlijke vormen. Dit kan worden toegepast op golvende daken of gevels. Voor vloeren en muren die strak vormgegeven zijn werkt deze techniek niet. Hiervoor kan gebruik worden gemaakt van prefab beton of andere alternatieven.

Alternatieven voor traditioneel beton

Er wordt druk gezocht naar alternatieven bij bouwen met beton. Cement vervangen is de belangrijkste. Dit kan worden vervangen door hoogovenslak of vliegas. Dit kan gedeeltelijk maar ook geheel, zodat er geen cement meer nodig is. Voordat dit ‘nieuwe’ beton grootschalig kan worden gebruikt moet er nog veel gebeuren. Zo moet er voldoende vliegas en hoogovenslak beschikbaar zijn. Fabrieken die prefab materialen leveren moeten hun productiemethodes aanpassen. Dit komt neer op forse investeringen. Beton heeft jarenlang dienst gedaan als goedkoop bouwmateriaal. Hele steden zijn er in rap tempo mee gebouwd. Nu moeten we gaan zoeken naar alternatieven, aldus Marina Popescu. De klimaatverandering en ook oplopende kosten maken dat noodzakelijk. Beton hoeft niet te worden uitgebannen, zegt ze. Het is alleen wel belangrijk om beton verstandig toe te passen. Breien met beton kan daar een belangrijke bijdrage aan leveren.

Bron: Het Financieele Dagblad