Bouw Zuidasdok ligt voorlopig stil

Het enorme bouwproject aan de Amsterdamse Zuidas heeft te maken met flinke tegenslag. De drie bedrijven die eraan werken, het consortium ZuidPlus genoemd, hebben het werk onlangs stilgelegd. Bouwbedrijven Heijmans, Fluor en Hochtief kunnen het namelijk niet eens worden met de opdrachtgever over het ontwerp en de kosten. Het megaproject wordt aangestuurd door Projectorganisatie Zuidasdok, die bestaat uit gemeente Amsterdam, Rijkswaterstaat en spoorbeheerder ProRail. De organisatie keurde onlangs een voorontwerp, gemaakt door de bouwers, gedeeltelijk af, omdat het niet voldeed aan alle technische eisen.

Opnieuw aanbesteden?

Betrokkenen vrezen dat het project aan de Zuidas, evenals dat aan knooppunt Hoevelaken, opnieuw aanbesteed zal moeten worden. Het contract met de bouwers van dat project werd in april ontbonden door minister Cora van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Rijkswaterstaat, omdat er geen overeenstemming kwam over de verdeling van de financiële risico’s tussen de partijen. Er komt daarom een geheel nieuwe aanbesteding. Of dit bij de Zuidas ook nodig zal zijn, zal de tijd leren. Voor de start van de bouwvak, die eind juli begint, beslissen de opdrachtgevers hoe het verder moet met het Zuidasdok.

Toegankelijkheid als doel?

Het project Zuidas moet het zakendistrict, dat ook een woonbestemming heeft, en de noordelijke Randstad gemakkelijker bereikbaar maken. Dit wordt gerealiseerd door vijf aanpassingen. De A10 wordt over een lengte van 5 kilometer verbreed en de A10 Zuid wordt over 1 kilometer ondertunneld. Er worden twee tunnels gemaakt, die allebei vier rijstroken voor doorgaand verkeer en twee voor bestemmingsverkeer hebben. Verder worden de knooppunten Amstel en Nieuwe Meer vernieuwd, wordt station Zuid uitgebreid en wordt het hele stationsgebied opnieuw ingericht.

OV naar een hoger niveau?

Project Zuidas biedt met het aanpassen van station Zuid en de herinrichting van het stationsgebied nieuwe mogelijkheden voor het OV. Het station zal wat betreft grootte het tweede station van Amsterdam worden en fungeren als OV-terminal. Het aantal reizigers zal stijgen van 80.000 naar 300.000 per dag. Na de uitbreiding heeft het station zes sporen voor de trein en vier sporen voor de metro in gebruik, waardoor internationale treinen op dit station kunnen stoppen en de Noord/Zuidlijn passagiers de stad in brengt. Met een busstation aan de noordkant en een tramstation aan de zuidkant van het station is het OV-plaatje compleet.

Voordelen van het nieuwe station Zuid?

De vernieuwing van station Zuid heeft voor NS en ProRail het voordeel dat het station aansluit op OV SAAL, een snelle verbinding die van Schiphol naar Amsterdam, en via Almere naar Lelystad gaat. Ook Schiphol profiteert van een verbeterde verbinding met Lelystad Airport en het beoogde verlengen van de Noord/Zuidlijn, waardoor van station Zuid naar Schiphol gereisd kan worden. De vernieuwing van het Zuidasdok draagt bij aan de uitbreiding van het OV en heeft daarmee invloed op de gehele regio.

Kosten lopen op?

Het project Zuidasdok zal zo’n 1,9 miljard euro kosten en heeft een verwachte oplevering in 2028. ZuidPlus won in 2017 de aanbesteding. Half mei werd bekend dat de ontwerpfase al een jaar langer duurt dan gepland was en dat er 100 miljoen euro bovenop het budget komt. Minister van Nieuwenhuizen noemde dit een zorgelijke ontwikkeling. Een maand later trokken de bouwers zich terug en haalden 200 medewerkers terug die zich werkten aan het definitieve ontwerp. Toch ligt niet alles stil. Het werk aan station Zuid gaat nog gewoon door.

Hoe nu verder?

Inmiddels wordt geprobeerd de partijen met elkaar in gesprek te brengen met behulp een expert van buitenaf. Het project bevindt zich volgens het ministerie en Zuidasdok aan het einde van de zogenoemde herijkingsfase, waarin de plannen tot in detailniveau worden uitgewerkt. Pas als er een compleet voorontwerp is, kan er een nieuwe planning worden gemaakt en een nieuw contract worden afgesloten. Mogelijkheden om een nieuwe aanbesteding te voorkomen zijn een verhoging van het budget, een rechtszaak of ontbinding van het contract. Maar ook versoberen van het project en bemiddeling, die nu al worden gebruikt, kunnen helpen. Op welke manier project Zuidasdok doorgaat, zal eind juli blijken.

Bron: NRC.next