Amsterdam minder in trek bij buitenlandse bedrijven

Minder nieuwe vestigingen in de regio Amsterdam

Amsterdam, ooit de internationale magneet voor buitenlandse bedrijven, lijkt wat van zijn aantrekkingskracht te verliezen. In 2024 vestigden zich nog maar 49 nieuwe buitenlandse bedrijven in de regio, tegenover 84 een jaar eerder. Dat blijkt uit een raadsbrief van wethouder Economische Zaken Sofyan Mbarki. De afname is niet geheel onverwacht: de trend speelt al langer en is het gevolg van een bewust gekozen koers, gecombineerd met een verslechterend vestigingsklimaat én internationale economische verschuivingen.

Het gemeentelijk beleid is de afgelopen jaren verscherpt. Waar voorheen kwantiteit een belangrijke rol speelde, ligt de nadruk nu op kwaliteit. Amsterdam wil bedrijven die echt iets toevoegen – aan innovatie, duurzaamheid of maatschappelijke transities. Die focus werpt inhoudelijk vruchten af, maar vertaalt zich in een lager aantal nieuwe vestigingen.

Van groeigetal naar maatschappelijke impact

De nieuwe aanpak klinkt als een slimme zet: minder bedrijven, maar wél de juiste. Zo vestigde zich onder andere Lovance Biotherapeutics in de stad, een medisch technologiebedrijf dat onderzoek doet naar kankercellen. Ook Zaffra, dat werkt aan duurzame brandstof voor de luchtvaartsector, vond een plek in de regio. Volgens de gemeente valt 86% van de nieuwkomers onder de categorie ‘medium’ of ‘hoge waarde’, gebaseerd op hun verwachte maatschappelijke en economische impact.

Er wordt zelfs gewerkt met een waarderingssysteem, dat nieuwe bedrijven beoordeelt op hun bijdrage aan brede maatschappelijke doelen. Daarmee laat Amsterdam zien dat economische groei prima hand in hand kan gaan met duurzaamheid en innovatie, zolang je bereid bent daar wat voor in te leveren op aantallen.

Vastgoed en arbeidsmarkt drukken op vestigingsklimaat

Toch blijft het vestigingsklimaat in de regio Amsterdam onder druk staan. De krapte op het stroomnet, de woningnood, een schaarse arbeidsmarkt en bezuinigingen op het hoger onderwijs vormen samen een stevige uitdaging. Juist in een tijd waarin andere landen – zoals de VS – volop investeren in lokale productie en innovatie, dreigt Nederland achterop te raken.

De Amerikaanse Inflation Reduction Act, die onder president Biden werd ingevoerd, heeft de wereldwijde investeringsstromen flink beïnvloed. Buitenlandse bedrijven kiezen daardoor vaker voor de VS, waar forse subsidies en fiscale voordelen wachten. Dat is slecht nieuws voor Europa en ook voor Amsterdam, waar het aantal Amerikaanse investeringen historisch laag is.

Amsterdam behoudt relatief sterke positie, maar hulp is nodig

Ondanks de afname blijft de regio Amsterdam nog altijd goed voor zo’n 30% van alle buitenlandse bedrijfsvestigingen in Nederland. In verhouding staat de regio dus nog stevig, maar de basis wankelt. Wethouder Mbarki doet in zijn brief dan ook een oproep aan het nieuwe kabinet-Schoof om in te grijpen. Zonder extra investeringen in onderwijs, innovatie en R&D wordt het lastig om de internationale concurrentieslag te winnen.

Voor vastgoedprofessionals zit hier een duidelijke boodschap in verborgen. De eisen die aan buitenlandse bedrijven worden gesteld, veranderen. Er is minder ruimte voor grootschalige standaardkantoren of traditionele bedrijvencampussen, maar wél voor hoogwaardige, duurzame en toekomstbestendige vestigingslocaties. Kennis van beleid, sectorale ontwikkeling en duurzaamheidseisen wordt daarmee een belangrijk onderdeel van elke vastgoedstrategie in de metropoolregio Amsterdam.

Bron: fd.nl