Aardgasvrij Nederland vraagt om concrete plannen

Bron: NRC Handelsblad

Nederland moet in 2050 aardgasvrij zijn. Er wordt van het kabinet een plan verwacht.

Lokale bestuurders moeten er de komende jaren voor zorgen dat bijna acht miljoen huishoudens voortaan zonder aardgas kunnen draaien. Dat is technisch, financieel en communicatief een grote uitdaging. Hoe dit opgelost gaat worden, welke rol het Rijk erin gaat spelen en wie dat gaat betalen? Allemaal vragen waar nog geen antwoord op is.

Deze herfst wordt in de Leidse raad de ‘warmtevisie’ besproken waarin wordt uitgelegd hoe de stad aardgasvrij wordt gemaakt. De eerste wijken van de stad kunnen, als alles volgens plan gaat, vanaf 2020 aangesloten worden op de stadsverwarming. Een van de bronnen daarvoor is een warmteleiding vanuit de Rotterdamse haven. Hierbij is hulp van het Rijk wel verreist. Eerder dit jaar tekenden zo’n dertig gemeenten samen met minister Kamp en twaalf provincies de ‘Green Deal aardgasvrije wijken’. Deze koplopers komen met allerhande initiatieven zoals het inzetten van tegemoetkomingen en verduurzamingsprojecten. Maar centrale regie is er niet. Het initiatief voor dit soort maatregelen moet van het Rijk komen.

Vooroplopen is duur

Joris Wijnhoven van Greenpeace pleit ervoor om de leiding over de uitvoering bij de gemeentes te leggen. Het gevaar bestaat dat iedereen op elkaar gaat wachten als het echt om uitvoering – en dus betalen – aankomt. De mensen die als eerste de stap maken moeten niet gestraft worden.

Volgens de Leidse wethouder moet wetgeving in de eerste fase vooral praktische problemen wegnemen. Tweederde van de tot 2021 te bouwen huizen wordt volgens milieuorganisatie Natuur & Milieu voorzien van een ouderwetse gasaansluiting, mede door de druk van de projectontwikkelaars. Donderdag diende GroenLinks-Kamerlid Liesbeth van Tongeren een initiatiefwetsvoorstel in om de huidige aansluitplicht uit de wet te halen. Een overstap is niet alleen complex, maar ook kostbaar. CE Delft berekende eerder dat het aardgasvrij maken Nederlandse wijken 74 miljard euro gaat kosten. Het positieve is dan weer wel dat het structureel 11.000 banen oplevert.

Alternatieven voor aardgas in woonwijken kunnen biogas en waterstof zijn. Ook is een aansluiting op een warmtenet of het gebruik van een warmtepomp en bodemwarmte een goede optie.