In 2023 zijn dit de grootste kopzorgen voor de bouwsector

In 2020 en ook in 2021 werd de bouwsector vooral gehinderd door de beperkingen vanwege de coronacrisis. Toen die problemen in 2022 opgelost leken brak er oorlog uit in Oekraïne. De schaarste aan materialen, die al tijdens corona was ontstaan, werd daardoor nog groter. In 2023 spelen deze problemen nog steeds. Het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) voorspelt dat de bouw een lastig jaar tegemoet gaat. De eerste scheurtjes zijn al zichtbaar, aldus directeur Taco van Hoek. Er wordt dit jaar weliswaar nog economische groei verwacht, naar die zal minimaal zijn, hooguit 0,6%.

Lege orderportefeuilles

De bouwsector moet in 2023 rekening houden met minder opdrachten. Bouwprojecten worden uitgesteld omdat er onvoldoende woningen zijn verkocht tijdens de voorverkoop. Kopers maken pas op de plaats vanwege de gestegen energiekosten en de hoge hypotheekrente. Daarnaast zijn de prijzen voor materialen nog altijd torenhoog. Aan de tijd dat bouwbedrijven werk in overvloed hadden lijkt daardoor een eind te komen. Ook de overheid bezuinigt. Dit heeft gevolgen voor bedrijven die infrastructuur aanleggen. Die is uiteraard ook niet nodig op locaties waar de bouw van woningen of kantoren wordt uitgesteld of gecanceld.

Het stikstofbeleid

De Raad van State trok een dikke streep door het ‘geitenpaadjesbeleid’ van de regering. Maar er is meer zwaar weer op komst. In februari 2023 wordt opnieuw een uitspraak van de RvS verwacht over de zogenaamde ViA15 zaak. Die handelt over een 25 km grens voor locaties waar gebouwd mag worden. Als het vonnis van de Raad van State negatief uitpakt moet de stikstof uitstoot van heel veel projecten opnieuw worden berekend. Of ze daarna nog door kunnen gaan is zeer de vraag. De oplossing kan grotendeels worden gevonden in elektrische bouwmachines en bouwen met prefab en biobased materialen.

Omgevingswet

De Omgevingswet, die al jaren als een soort van donderwolk boven de bouwsector hangt, wordt waarschijnlijk opnieuw uitgesteld. Minister Hugo de Jonge was bij zijn aantreden nog optimistisch. De wet zou per 1 januari 2023 ingaan. Toen werd het 1 juni 2023. Recente geluiden uit Den Haag spreken van uitstel tot minimaal 2024.Deskundigenwaarschuwen al jaren dat de Omgevingswet is achterhaald. Er zijn grote risico’s voor vertraging bij nieuwbouw en het verduurzamen van bestaande huizen en gebouwen.

Hoge loonkosten en brandstofprijzen

Nog een probleem voor de bouwsector: de alsmaar oplopende kosten. Vanaf begin februari 2023 mag er geen Russische diesel meer worden geïmporteerd. De kans op schaarste en dus hogere prijzen is groot. De lonen van bouwvakkers stijgen fors. Dat is goed nieuws voor het personeel, maar slecht nieuws voor bouwondernemingen en projectontwikkelaars die hun kosten verder zien oplopen. Daar komt bij dat veel bedrijven nog altijd bijna wanhopig op zoek zijn naar nieuw personeel. Niet alleen voor nieuwbouw, maar ook voor verduurzaming. Isolatie van panden en het installeren van warmtepompen heeft hoge prioriteit. Maar of al die ambities kunnen worden waargemaakt is gezien de krappe arbeidsmarkt zeer de vraag.

Bron: Cobouw