Aardbevingsbestendig bouwen met Nederlands ontwerp

Een huis dat tegen een stootje kan

Twee jaar na de allesverwoestende aardbeving in de Turkse provincie Hatay staat er binnenkort een bijzonder Nederlands bouwproject op Turkse bodem. Een compacte, schokbestendige woning – bedacht en gebouwd in Delft – vertrekt deze week naar een dorp nabij de stad Antakya. Het bijzondere woonconcept is ontwikkeld door het Architectural Recovery Team (ART), een collectief van studenten en architecten dat ontstond uit de wens om écht iets te doen voor het rampgebied.

De woning bestaat uit een kernmodule van kruislaaghout (CLT) van 2,45 bij 5,8 meter, met daarin een badkamer, keuken en installatieruimte. Dankzij vijflaagse houten wanden en stalen verbindingsstukken blijkt de woning volgens computersimulaties uitstekend bestand tegen aardschokken. En het mooie is: uitbreiden met extra kamers is eenvoudig mogelijk, met lokale materialen en aannemers.

Snel te bouwen en eenvoudig te vervoeren

De modulaire aanpak is bewust gekozen. De basisunit is binnen één dag op te bouwen dankzij kant-en-klare CLT-panelen. Nu is dat nog gebeurd in ’s Gravendeel, op de Urban Miner locatie van Dura Vermeer. Maar in de toekomst moet dit lokaal gebeuren, vindt mede-ontwikkelaar Job Schroën, universitair docent Extreme Architecture aan de TU Delft. Daarvoor is ook een Turkse CLT-fabriek nodig, aldus het team.

De compacte afmetingen maken transport eenvoudig. De kernunit past op een vrachtwagen of in een zeecontainer. Dankzij hijsogen op het dak en een gewicht van minder dan 4.000 kilo is de unit makkelijk te verplaatsen. Op de Turkse eindbestemming is al een betonnen fundering gestort, maar ook schroefpalen zouden volstaan als tijdelijke oplossing.

Comfort, veiligheid en toegankelijkheid

De woning is ontworpen met aandacht voor meer dan alleen schokbestendigheid. Zo heeft de badkamer een extra brede ingang en is die toegankelijk voor rolstoelen – belangrijk in een gebied waar veel mensen bij de aardbeving ledematen verloren. De ruimte is betegeld, precies zoals bewoners wilden. De voegen? Die worden pas in Turkije aangebracht, met een extra flexibele voeg om scheuren bij nieuwe schokken te voorkomen.

Naast comfort biedt de woning ook zelfredzaamheid. Op het dak komen zes zonnepanelen van 400 watt, geplaatst op afstand van het dak voor natuurlijke ventilatie. Er zijn ook tanks voor de opslag van schoon water. In geval van een nieuwe ramp kunnen bewoners dus beschikken over elektriciteit en drinkwater – ook als de infrastructuur faalt.

Lokale samenwerking als sleutel tot opschaling

Wat dit project extra bijzonder maakt, is de manier waarop lokale aannemers worden betrokken. De basisunit wordt geleverd vanuit Nederland, maar de extra kamers worden ter plekke gebouwd met behulp van lokale kennis en materialen. Speciale L-vormige haken maken het eenvoudig om constructies aan de kernmodule vast te klikken. Beton, staal of andere vertrouwde bouwmaterialen kunnen hierbij gebruikt worden.

ART wil de komende vijf jaar samen met de bewoners onderzoeken hoe de woning zich houdt en of verbeteringen nodig zijn. Het uiteindelijke doel: een flexibel en robuust woonconcept dat wereldwijd kan worden ingezet in aardbevingsgevoelige gebieden – snel, schaalbaar en afgestemd op de behoeften van bewoners.

Bron: cobouw.nl