Van bluswater naar bespaarder: hoe sprinklertanks ineens energiebronnen worden

Innovatieve warmtepomp haalt energie uit sprinklertanks

Sprinklertanks staan er vaak ongebruikt bij, tot het moment dat er brand uitbreekt. Maar wat als dat stille water ineens een serieuze bijdrage kan leveren aan energiebesparing? Dat is precies wat de Nederlandse scale-up Sprinkler Energy voor ogen heeft. Met hun gepatenteerde ‘Smart Skid’ halen ze warmte uit bluswater, en verminderen daarmee het gasverbruik in gebouwen met wel zestig procent.

Het systeem bestaat uit een slimme installatie in een 20-voets container met daarin twee warmtepompen. De water/water-warmtepomp gebruikt de temperatuur van het sprinklertankwater om warmte op te wekken, oplopend tot 75°C. Alleen bij extreme kou springt de lucht/water-warmtepomp bij, om te zorgen dat het systeem optimaal blijft functioneren. Zo blijven de gasgestookte ketels in bijvoorbeeld het Hema-distributiecentrum in Utrecht het grootste deel van het jaar werkloos.

Woningbouw en distributiecentra als kansrijke locaties

Hoewel dit soort systemen met name geschikt zijn voor gebouwen met een groot gasverbruik – vanaf zo’n 40.000 kuub per jaar – zijn er ook kansen voor woongebouwen. Zeker als de sprinklertank zich binnen bevindt en dus mee opwarmt met het gebouw. Dan kan de installatie, afhankelijk van het beschikbare elektrische vermogen, een groot deel van het gasgebruik vervangen.

Distributiecentra en tuinbouwbedrijven hebben vaak enorme waterreserves beschikbaar: Hema heeft bijvoorbeeld een halve miljoen liter in de tank, tuinders beschikken soms over 20 miljoen liter in bassins. Hoe groter de watervoorraad, hoe efficiënter het systeem werkt en hoe sneller het is terugverdiend. Gemiddeld ligt de terugverdientijd tussen de drie en acht jaar.

Gas besparen zonder concessies aan brandveiligheid

De sprinklertanks blijven gewoon doen waarvoor ze zijn ontworpen: bluswater leveren. Het enige verschil is dat het water iets kouder is dan vroeger. Maar aan de normen van brandveiligheid en de NEN-normen wordt gewoon voldaan. De installatie vergt wel een stevige investering en een doorlooptijd van circa 25 weken. Er zijn vijf modellen, met de SE 125 als instapversie en de SE 450 als krachtigste variant, goed voor vervanging van 600.000 kuub gasverbruik per jaar.

Een cruciale randvoorwaarde is een geschikte stroomaansluiting. Voor de kleinere modellen is al 3 x 80 Ampère nodig. In tijden van netcongestie kan dat een uitdaging zijn. Toch benadrukt bedenker Tom de Vos dat het systeem bij een aanvoertemperatuur van 45°C vijf keer meer energie produceert dan het verbruikt – een indrukwekkend rendement.

Van pilot tot Europees potentieel

Sprinkler Energy heeft tot nu toe twaalf systemen verkocht, waarvan er vijf operationeel zijn. De eerste pilot bij een distributiecentrum van Kruidvat leidde tot een gasreductie van 60 procent en leverde het team de Energy Challenge award van de provincie Gelderland op. De ambities reiken inmiddels verder dan Nederland. Samen met technisch dienstverlener SPIE wordt gewerkt aan Europese opschaling.

Voor grote gebouwen met veel wateropslag biedt de Smart Skid een innovatieve manier om te verduurzamen, zonder in te boeten op veiligheid. En dat met een techniek die gewoon in de kelder klaarstond – letterlijk.

Bron: fd.nl