Isolatiebranche in zwaar weer door vleermuisregels en teruglopende vraag

Isolatiebedrijven kampen met faillissementen en ontslagen

De Nederlandse isolatiebranche beleeft moeilijke tijden. Waar isolatiebedrijven een paar jaar geleden nog floreerden, kampen ze nu met omzetdalingen, faillissementen en een afname van het aantal monteurs. Oorzaken zijn onder andere stabiliserende gasprijzen en de strenge regels rondom vleermuisonderzoek.

Kleine bedrijven zoals Tukker Isolatie, ooit een goedlopende familieonderneming, zagen hun omzet drastisch dalen en moesten hun deuren sluiten. In de afgelopen twee jaar gingen minstens tien isolatiebedrijven failliet en is ongeveer 40% van de monteurs uit de sector verdwenen. Volgens Piet-Jan Dijkstra, voorzitter van de Vereniging van Erkende Na-isolatiebedrijven in Nederland (Venin), is vooral de vleermuisregelgeving een groot obstakel: “Als we niet uitkijken, wordt dit het volgende stikstofdossier.”

Strikte vleermuisregels maken isoleren duurder

Sinds een uitspraak van de Raad van State in 2023 mogen spouwmuren pas geïsoleerd worden als is aangetoond dat er geen vleermuizen in de muren verblijven. Is dat wel het geval, dan moeten huiseigenaren en opdrachtgevers maatregelen nemen om de dieren een nieuw onderkomen te bieden. Dit onderzoek is tijdrovend en kost bij een gemiddelde tussenwoning al snel €4.000—vaak duurder dan de isolatie zelf.

Hoewel gemeenten kunnen kiezen voor een Soorten Management Plan (SMP) om hele wijken in één keer te onderzoeken, heeft nog maar 18% van de Nederlandse gemeenten zo’n plan opgesteld. Bovendien is er een tekort aan ecologen, waardoor het jaren kan duren voordat alle gebieden onderzocht zijn.

Nieuwe onderzoeksmethode stuit op weerstand

Om de kosten en bureaucratie te verminderen, willen woonminister Mona Keijzer en staatssecretaris Jean Rummenie per 1 maart een nieuwe onderzoeksmethode invoeren: eDNA, een techniek waarmee via DNA-sporen kan worden bepaald of vleermuizen in een gebouw verblijven.

Hoewel deze methode sneller en goedkoper is, stuit ze op veel weerstand. Ecologen en provinciale overheden twijfelen aan de juridische houdbaarheid en effectiviteit ervan. Sommige experts vrezen dat eDNA onvoldoende bescherming biedt voor vleermuizen en dat de verduurzaming er uiteindelijk niet door versneld wordt.

Balans tussen isolatie en natuurbescherming

Volgens Anne Jifke Haarsma van de Stichting Ecologisch Vleermuis Onderzoek Nederland (Sevon) is het probleem niet zozeer de vleermuis, maar het feit dat Nederland al bijna aan zijn isolatiedoelen heeft voldaan. “Bijna geen woning valt nog te isoleren,” stelt zij. Ondertussen is het aantal vleermuizen sinds 1994 gehalveerd. “De vleermuis is een indicator van een gezond ecosysteem. Verliezen we deze soort, dan krijgen we juist meer plaagdieren zoals ratten en muizen.”

De discussie over isolatie en vleermuizen is daarmee onderdeel van een breder probleem: de strijd om schaarse ruimte. Terwijl isolatiebedrijven en zonnepaneelinstallateurs woningen duurzamer willen maken, verliezen vleermuizen en andere diersoorten hun natuurlijke schuilplekken. Of de nieuwe eDNA-methode de oplossing biedt of juist tot verdere strijd leidt, zal de komende maanden moeten blijken.

Bron: cobouw.nl