Waarom renoveren van scholen duurzamer en waardevoller is dan sloop

Schoolgebouwen als alledaags erfgoed

Veel Nederlanders bewaren warme herinneringen aan hun oude schoolgebouwen. Volgens Wilma Kempinga, medeoprichter van stichting Mevrouw Meijer, zijn scholen niet alleen functionele panden, maar ook een belangrijk onderdeel van ons collectieve geheugen. Haar organisatie pleit daarom voor renovatie van oude schoolgebouwen in plaats van sloop. Deze aanpak is niet alleen duurzamer, maar ook beter voor de gemeenschap én het onderwijs. “Een school hoort geen wegwerpgebouw te zijn,” zegt Kempinga gepassioneerd.

Het succes van renovatie: Nimeto als lichtend voorbeeld

Stichting Mevrouw Meijer heeft inmiddels tientallen projecten ondersteund, waaronder de transformatie van vakschool Nimeto in Utrecht. Deze renovatie leverde maar liefst vijf prestigieuze architectuurprijzen op, waaronder de Gouden Piramide en de Gulden Fenix. Het project laat zien dat renovatie niet alleen esthetisch en functioneel kan zijn, maar ook financieel haalbaar. Renovatie is volgens Kempinga vaak 10 tot 30 procent goedkoper dan nieuwbouw en leidt tot 20 tot 50 procent minder CO2-uitstoot.

Meer subsidie voor renovatieprojecten

Goed nieuws voor schoolbesturen: een wetswijziging maakt het binnenkort mogelijk om subsidie te krijgen voor renovatie. Voorheen werd renovatie beschouwd als onderhoud en kwamen scholen uitsluitend in aanmerking voor nieuwbouwbudgetten. Dit verandert de mogelijkheden aanzienlijk en benadrukt dat nieuw niet altijd beter is. Kempinga benadrukt dat veel naoorlogse scholen flexibel en ruim zijn opgezet, waardoor ze ideaal zijn voor hergebruik.

Een frisse blik van nieuwe architecten

Een unieke aanpak van stichting Mevrouw Meijer is het inschakelen van architecten die nog nooit een school hebben ontworpen. Dit levert verrassende en vernieuwende ontwerpen op. Zo was het prijswinnende Nimeto-gebouw het eerste grote project van architect Maarten van Kesteren. Dit opent niet alleen deuren voor jonge architecten, maar brengt ook frisse ideeën naar scholenbouw.

Een duurzame toekomst voor scholen

Voor scholen die samenwerken met Mevrouw Meijer ligt de focus op maatwerk. Het team onderzoekt de wensen en eisen van de school en betrekt architecten om inspirerende visies te ontwikkelen. Hoewel de stichting na deze fase de uitvoering overlaat aan de opdrachtgever, blijft haar impact groot. Inmiddels zijn er vijf transformaties afgerond en staan er meerdere projecten op de planning, zoals in Best, Hoorn en Oegstgeest.

Schoolgebouwen zijn meer dan stenen

De stichting wijst erop dat veel schoolgebouwen uit de wederopbouwperiode nu op een kritiek punt staan. Ze worden gezien als ‘boekhoudkundig afgeschreven’, maar zijn te jong om als historisch erfgoed erkend te worden. Erfgoedvereniging Bond Heemschut waarschuwt dat juist deze ruime en licht ontworpen scholen een optimistisch toekomstbeeld symboliseren en behouden moeten worden. Kempinga pleit dan ook voor een wettelijke verplichting: “Hergebruik, tenzij.”

Schoolgebouwen zijn niet zomaar panden, ze zijn verweven met de gemeenschap en dragen bij aan een duurzame toekomst. Het behoud en de renovatie van deze gebouwen verdienen daarom onze volle aandacht.

Bron: nrc.nl