Waarom flexwonen niet de oplossing is voor het woningtekort

Grond is de sleutel tot financiering

Het klinkt aantrekkelijk: flexibele woningen op tijdelijke grond om het woningtekort op te lossen. Maar volgens economen is het niet zo simpel. De waarde van een huis wordt voor een groot deel bepaald door de grond waarop het staat. Grond blijft schaars in Nederland, en juist die schaarste maakt het een stabiel onderpand voor banken om hypotheken op te verstrekken. Zonder eigendom van de grond, zoals bij flexwoningen vaak het geval is, wordt het een stuk risicovoller voor banken om hypotheken te verstrekken.

NHG-garantie voor flexwoningen: een risicovolle zet

De Nationale Hypotheek Garantie (NHG) wil haar garantieregeling uitbreiden naar kopers van flexwoningen op tijdelijke grond. Op het eerste gezicht lijkt dit een goed idee om starters te helpen op de oververhitte woningmarkt. Met een gemiddelde koopprijs van ruim €460.000 is een reguliere woning voor velen onbetaalbaar. Flexwoningen, met prijzen tussen de €150.000 en €200.000, zouden een uitkomst kunnen bieden.

Echter, de meeste banken staan niet te springen om hypotheken te verstrekken voor flexwoningen. Deze staan vaak op erfpachtgrond die in handen blijft van de gemeente, meestal voor een periode van tien tot vijftien jaar. Na die tijd is het onzeker wat er met de woning gebeurt. Dat brengt grote risico’s met zich mee voor zowel de huizenkoper als de bank.

Restschuld en onzekerheid

Wat gebeurt er met een flexwoning na verloop van de erfpachtperiode? Kan de eigenaar zijn woning nog verkopen, en zo ja, tegen welke waarde? Deze onzekerheid maakt het moeilijk om de restwaarde van de woning in te schatten. Ook een NHG-garantie kan deze risico’s niet volledig wegnemen. Flexwoningen als doorstap naar een rijtjeshuis lijken daarom geen realistische optie voor veel starters.

Locatieproblemen belemmeren groei van flexwonen

Naast de financiële risico’s is er nog een ander probleem: de locaties. Gemeenten hebben grote moeite met het vinden van geschikte plekken voor flexwoningen. Ook als banken bereid zouden zijn om hypotheken te verstrekken voor deze woningen, blijft de vraag waar ze geplaatst kunnen worden.

Een structurele oplossing is nodig

Flexwoningen kunnen geen structurele oplossing bieden voor het woningtekort. In plaats van tijd te investeren in risicovolle initiatieven, zou de overheid zich moeten richten op het bouwen van betaalbare koop- en huurwoningen. Dit is de enige manier om starters en woningzoekenden echt te helpen op de lange termijn.

Bron: FD