Forensisch ingenieur: de nieuwe speurneus in de bouw

Onderzoek naar bouwfouten neemt toe

Ingenieurs die als detectives bouwwerken onderzoeken? Het klinkt als iets uit een film, maar in de praktijk komen forensisch ingenieurs steeds vaker in actie. Of het nu gaat om ingestorte parkeergarages of verzakte tunnels, deze experts duiken diep in de oorzaak van bouwfouten. Met de invoering van de keuringsplicht voor gebouwen, die sinds juli van kracht is, zal hun werk alleen maar toenemen.

Oorzaken van bouwfouten achterhalen

Forensisch ingenieurs zoals die bij Royal HaskoningDHV en Arcadis worden ingezet om tot op de bodem uit te zoeken waarom bouwwerken misgaan. Neem bijvoorbeeld het incident in de Margriettunnel in Friesland, waar een tunnelvloer omhoog kwam door hoge grondwaterdruk. Ook de parkeergarage van het St. Antoniusziekenhuis in Nieuwegein stortte plotseling in. De inzet van forensisch ingenieurs is essentieel om de ware oorzaak van dit soort ongelukken te achterhalen.

Keuringsplicht voor grote gebouwen

De onderzoeken van forensisch ingenieurs zijn van grote invloed op nieuwe regelgeving. Na het instorten van het dak van het AZ-stadion in 2019 is besloten dat grote gebouwen zoals stadions en concertzalen vanaf 2025 periodiek gekeurd moeten worden. Dit moet helpen om ernstige bouwfouten tijdig op te sporen en ongelukken te voorkomen. De zogenaamde ‘APK’ voor gebouwen moet elke drie tot tien jaar plaatsvinden.

Hoe werken forensisch ingenieurs?

Forensisch ingenieurs gebruiken een breed scala aan technieken om de oorzaak van bouwincidenten te vinden. Ze maken gedetailleerde maquettes, zetten windtunnels in en reconstrueren situaties met echte mensen om bijvoorbeeld de belasting op tribunes te testen. Een voorbeeld hiervan is het onderzoek naar de ingestorte tribune in het Goffert-stadion, waar springende supporters te veel druk op de vloer uitoefenden.

Verborgen gebreken

Volgens forensisch ingenieurs zoals Erik Middelkoop van Royal HaskoningDHV zijn er in Nederland veel meer verborgen bouwfouten dan algemeen bekend is. Bedrijven zijn terughoudend om dit naar buiten te brengen uit angst voor reputatieschade of financiële gevolgen. De ‘verborgen reserve’ in constructies voorkomt vaak ernstige problemen, maar de druk op de bouwsector door krappe budgetten en tijdslimieten blijft een risico.

De APK als oplossing?

Hoewel de nieuwe keuringsplicht een stap in de goede richting is, zijn er twijfels over de effectiviteit ervan. Een keuring biedt geen volledige garantie dat verborgen gebreken worden ontdekt. Toch kan het helpen om de focus op bouwveiligheid te vergroten en toekomstige incidenten te voorkomen. De inzet van forensisch ingenieurs blijft hierbij van cruciaal belang.

Bron: FD