Landbouwgrond: een belegging die als een boemerang terugkwam

23 september 2024

Een misleidende belegging in landbouwgrond

Een getrouwd stel investeerde in landbouwgrond in Amsterdam en Drenthe, aangespoord door de beloftes van IGN Vastgoed. Deze grond zou, volgens het bedrijf, in waarde stijgen zodra er woningbouw zou komen. De realiteit bleek echter anders. Wat zij kochten voor 100 euro per vierkante meter, was door IGN dezelfde dag nog voor slechts 37,50 euro per vierkante meter verworven. En in Drenthe betaalden ze 60 euro per vierkante meter voor grond die IGN drie maanden eerder had gekocht voor 25 euro per vierkante meter. Het stel voelde zich misleid en stapte naar de rechter.

De rechtbank spreekt zich uit: terugbetaling verplicht

De rechtbank oordeelde dat IGN schuldig was aan misleidende handelspraktijken. De kopers hadden geen waarschuwing ontvangen dat de grond zonder bestemmingswijziging veel minder waard was. Terwijl IGN deed alsof het een waardevaste belegging was, ligt de werkelijke waarde van landbouwgrond rond de 8 euro per vierkante meter. Zelfs als de grond in de toekomst wel als bouwgrond zou worden aangemerkt, zou het stel verlies kunnen lijden door extra kosten en verplichtingen. IGN moet daarom de volledige koopsom terugbetalen.

Rechtbank zet nieuwe koers in voor grondhandel

Jeroen Rheinfeld, hoogleraar agrarisch recht, ziet de uitspraak als een belangrijke omslag in de rechtspraak rondom grondhandel. Waar kopers eerder vaak zelf verantwoordelijk werden gehouden voor hun investeringen, neemt de rechtbank nu een kritischer houding aan. Door een beroep te doen op oneerlijke handelspraktijken, kunnen kopers nu hun gelijk halen en hun geld terugkrijgen. Dit is een belangrijke ontwikkeling voor de bescherming van particuliere beleggers in landbouwgrond.

Grondhandel en het risico voor gebiedsontwikkeling

Volgens Rheinfeld is het grootste probleem dat duizenden landbouwpercelen in kleine stukjes zijn opgedeeld en doorverkocht aan beleggers. Dit vertraagt gebiedsontwikkeling enorm, omdat het onderhandelen met zoveel verschillende eigenaren een tijdrovende en dure aangelegenheid wordt. Hij waarschuwt dat de politiek snel moet ingrijpen om te voorkomen dat hele gebieden op slot raken door speculatieve grondhandel.

Maatregelen en politieke aandacht

Er worden momenteel diverse maatregelen onderzocht om deze vorm van grondhandel aan banden te leggen. Een voorstel is om notarissen al bij het koopcontract te betrekken, zodat zij de koper kunnen informeren over de risico’s. Andere opties zijn een vergunningplicht voor grondhandelaren en een verbod op het splitsen van landbouwgrond. Hoewel het aantal speculatieve transacties in 2023 afnam, is dit volgens Rheinfeld slechts het begin. De recente rechtspraak zal mogelijk een afschrikwekkend effect hebben op dubieuze grondhandelaren.

Bron: NRC