Grote verschillen in energielabels bij nieuwbouwwoningen

12 september 2024

Het energielabel, dat verplicht is bij de verkoop, verhuur en oplevering van woningen, wint steeds meer aan belang in Nederland. Toch toont recente analyse aan dat er nog grote gaten zitten in de registratie, vooral bij nieuwbouwwoningen. Maar liefst 15% van de nieuwbouw sinds 2020 blijkt geen definitief energielabel te hebben, wat vragen oproept over de naleving van de regels.

Verplichting sinds 2008Huiseigenaar flink duurder uit voor energielabel

Sinds 2008 is het verplicht om bij de verkoop, verhuur of oplevering van een woning een energielabel te verstrekken. Dit label geeft aan hoeveel energie een woning nodig heeft en hoe deze energiezuiniger kan worden gemaakt. De labels variëren van A++++ (zeer energiezuinig) tot G (zeer energie-intensief). Vanaf 2015 werden er sancties ingevoerd voor verkopers die niet voldeden aan deze verplichting, en sinds 2024 kunnen kopers van woningen met een hoger energielabel zelfs meer lenen.

Problemen met nieuwbouw

Hoewel het voor de hand ligt dat alle nieuwbouwwoningen sinds de invoering van de energielabelplicht voorzien zijn van een label, blijkt dit in de praktijk niet altijd het geval te zijn. Uit cijfers blijkt dat bij meer dan 50.000 nieuwbouwwoningen sinds 2020 geen definitief energielabel is geregistreerd. Dit is opvallend, aangezien aannemers of projectontwikkelaars wettelijk verplicht zijn om bij de oplevering van een woning een energielabel aan te leveren.

Handhaving en sancties

De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) is verantwoordelijk voor het handhaven van de energielabelplicht en kan boetes opleggen tot duizend euro per woning als er geen energielabel is verstrekt. Toch blijkt de handhaving in de praktijk vaak moeizaam, mede door de complexiteit van bouwprocessen en de betrokkenheid van meerdere partijen. Ook gemeenten kunnen handhaven, aangezien het energielabel sinds 2021 onderdeel is van de omgevingsvergunning. Zonder een definitief label kan niet worden aangetoond dat aan de vergunning is voldaan.

Nadelen van een ontbrekend label

Voor eigenaren van nieuwbouwwoningen kan het ontbreken van een energielabel nadelig uitpakken. Een label dat achteraf wordt opgesteld kan namelijk leiden tot een lagere score, omdat belangrijke details over gebruikte materialen mogelijk niet meer te achterhalen zijn. Hierdoor kan een woning, die in principe aan de BENG-normen (Bijna Energieneutrale Gebouwen) voldoet, toch een lager energielabel krijgen.

Verklaringen voor het ontbreken van labels

Waarom energielabels bij nieuwbouwwoningen soms ontbreken, is niet altijd duidelijk. Een mogelijke oorzaak is de lange periode tussen het aanvragen van een bouwvergunning en de uiteindelijke oplevering, waardoor het label simpelweg wordt vergeten. Daarnaast kan het voorkomen dat aannemers denken dat een voorlopige berekening van de energieprestaties al voldoende is.

Gevolgen voor financiers

Het ontbreken van een definitief energielabel kan ook gevolgen hebben voor de financiering van een woning. Banken zijn verplicht om bij het ontbreken van een label te rekenen met ‘label onbekend’, wat betekent dat kopers minder kunnen lenen. Dit kan aanzienlijke financiële gevolgen hebben voor zowel de koper als de aannemer, die mogelijk verantwoordelijk wordt gesteld voor het ontbreken van het energielabel.

De nieuwe norm: NTA8800

Sinds 2021 geldt in Nederland de NTA8800-norm voor het bepalen van de energieprestaties van woningen. Deze nieuwe norm vervangt de oude NEN7120-methode en houdt rekening met drie belangrijke factoren: de energiebehoefte van de woning, het fossiel energieverbruik en het percentage duurzaam opgewekte energie. Inmiddels zijn er ruim 1,8 miljoen woningen gelabeld volgens deze nieuwe norm.

Bron: cobouw.nl