Naar 100.000 woningen? Het kan lukken

De kritiek op het kabinet-in-wording dat het luchtkastelen bouwt op financieel drijfzand, lijkt terecht voor asiel- en stikstofkwesties. Echter, de aanpak van de woningnood oogt degelijk en veelbelovend.

Concreet en gedetailleerd woonbeleid

In het hoofdlijnenakkoord valt op dat de paragraaf over wonen uitgebreider en concreter is dan in voorgaande regeerakkoorden, ondanks het beperkte aantal bladzijden. Er is steun voor de recent ingediende ‘regiewet’ van woonminister Hugo de Jonge, wat betekent dat het rijk onwillige provincies kan dwingen meer bouwlocaties aan te wijzen. Tevens worden bezwaarprocedures van omwonenden drastisch ingekort. Dit overneemt het goede werk van De Jonge, maar corrigeert zijn misser om de vrije huurmarkt te verstoren; de bouw van en belegging in private huurwoningen moet weer financieel aantrekkelijk worden gemaakt.

Pragmatisme vervangt hardnekkige taboes

Een belangrijke ontwikkeling is dat pragmatisme de plaats inneemt van hardnekkige taboes. Er is geen eenzijdige fixatie meer op binnenstedelijk bouwen, dat tijdrovend en duur is. In plaats daarvan worden grootschalige buitenstedelijke bouwlocaties aangewezen. Voor de benodigde infrastructuur worden miljarden vrijgemaakt. Het idee van het Economisch Instituut Bouwnijverheid om ‘overal een straatje erbij’ te bouwen, wordt overgenomen. Permanent bewonen van recreatiewoningen wordt gedoogd en er mogen meer woningen op eigen erf worden gebouwd.

Planbatenheffing en gemeentelijke woningbouw

Tekenend voor het pragmatisme is ook dat het ‘rechtse’ kabinet nu het ‘linkse’ plan voor een planbatenheffing op bouwgrond wil overnemen, mits gemeenten de opbrengsten van die heffing bestemmen voor woningbouw. Dit laat zien dat de wooncrisis eindelijk serieus wordt genomen door de optelsom van deze voornemens.

Bindende afspraken met woningcorporaties

Een zwak punt in het akkoord is de vage aankondiging dat er ‘bindende’ afspraken komen met woningcorporaties. Het vorige kabinet maakte ook ‘bindende’ afspraken voor jaarlijks 30.000 nieuwe sociale huurwoningen in ruil voor afschaffing van de verhuurdersheffing, maar nog niet de helft van die aantallen werd gerealiseerd. Dit toont aan dat tandeloze afspraken niet werken en er wellicht iets moet gebeuren aan de strenge financiële toezichtregels waaraan woningcorporaties zijn gebonden.

Realistisch perspectief op 100.000 woningen per jaar?

Is het perspectief van 100.000 woningen per jaar realistisch? Waarschijnlijk zal dit doel dit jaar nog niet worden bereikt. Echter, de ervaring leert dat bureaucratische en ideologische belemmeringen de belangrijkste rem zijn. Als deze obstakels worden opgeruimd, kan het snel gaan. Dit zou de nieuwe regering veel jonge woningzoekenden (en hun ouders) aan zich binden, die zich al te lang in de steek gelaten voelen. Vooral de linkse partijen kunnen zichzelf dit aanrekenen.

Bron: fd.nl