Woningruil via kantonrechter: een uitweg voor huurders
8 januari 2024
Twee huurders, ondanks onderlinge overeenstemming, worden geconfronteerd met weigerachtige verhuurders voor een woningruil. Via een speciale procedure bij de kantonrechter wordt het toch mogelijk gemaakt. Deze zaak werpt licht op de mogelijkheid van ‘indeplaatsstelling’, een belangrijk instrument voor huurders in een vastzittende woningmarkt.
De zaak
Twee gezinnen, elk met specifieke behoeften, willen van woning ruilen. Het ene gezin, met twee kinderen, zoekt meer ruimte naarmate de zoon de puberteit ingaat. Het andere gezin, met een medische urgentieverklaring, heeft behoefte aan een gelijkvloerse woning. Beide corporaties weigeren de ruil, onder andere vanwege ontbrekende huisvestingsvergunningen en vrees voor verstoring van het woningtoewijzingsstelsel.
Uitspraak van de kantonrechter
De kantonrechter keurt de ruil goed, omdat beide huurders gelijke huurbedragen betalen en een ‘zwaarwichtig belang’ hebben. De behoefte aan extra ruimte, een andere school, en medische urgentie rechtvaardigen de ruil. De corporaties kunnen hun belangen niet tegen die van de huurders afwegen. De kantonrechter machtigt beide huurders om de ander ‘in zijn plaats te stellen’, waardoor de ruil kan plaatsvinden.
Commentaar en belang van indeplaatsstelling
Kantonrechter Kees de Waal benadrukt de relevantie van ‘indeplaatsstelling’, vooral wanneer verhuurders niet instemmen met woningruil. In een vastzittende woningmarkt is dit een van de weinige mogelijkheden om een passendere woning te verkrijgen. Bij indeplaatsstelling blijft de huurovereenkomst in stand, maar verandert alleen de huurder. De rechter kan voorwaarden stellen, zoals het ontbreken van huurachterstand.
Advies en rol van corporaties
De Woonbond merkt op dat grote woningcorporaties niet altijd wijzen op de mogelijkheid van indeplaatsstelling. Verhuurders prefereren nieuwe huurovereenkomsten om huurverhogingen door te voeren. De beleidsdoelen van corporaties spelen een rol bij het beoordelen van belangen, maar indeplaatsstelling is niet gelijk aan woningtoewijzing. Kennis van deze mogelijkheid geeft huurders een steunpunt in onderhandelingen met verhuurders.
Bron: nrc.nl