Mark Rutte’s Impact op de Bouw en de Woningmarkt: Een Terugblik
19 september 2023
Een analyse van de ontwikkelingen op de Nederlandse woningmarkt en in de bouwsector gedurende de twaalf jaar van het premierschap van Mark Rutte.
Stijgende Koopprijzen
Het is geen geheim dat de prijzen van koopwoningen sinds het begin van het kabinet-Rutte I aanzienlijk zijn gestegen. In 2011, bij de start van Rutte’s premierschap, werden woningen gemiddeld verkocht voor €275.000. In het derde kwartaal van 2022 bereikten de prijzen een hoogtepunt van €495.000. Deze stijging kan worden toegeschreven aan verschillende factoren, waaronder lage rentepercentages en een groeiende schaarste op de woningmarkt. Bovendien werden er steeds minder betaalbare nieuwbouwwoningen gebouwd, terwijl het luxe segment juist groeide.
Veranderingen in de Woningvoorraad
Het aanbod van woningen in Nederland vertoonde gedurende de elf jaar van Rutte’s premierschap overwegend een opwaartse trend, met uitzondering van 2016. Ondanks dat dit niet voldoende is om aan de vraag te voldoen, werd er in ieder geval gebouwd. Dit wordt echter overschaduwd door voortdurende problemen zoals verkeerd ingeschatte migratiecijfers, een tekort aan bouwvergunningen, en de uitdaging van bouwen buiten stedelijke gebieden.
Kritiek op Gebrek aan Langetermijnbeleid
Deskundigen bekritiseren het grillige karakter van het woonbeleid onder Rutte. Er ontbrak gedurende deze periode consistent langetermijnbeleid op de woningmarkt. Beslissingen zoals het aantrekken van buitenlandse beleggers werden genomen maar later teruggedraaid, wat voor onzekerheid zorgde. Ook de stijging van de overdrachtsbelasting en wijzigingen in het puntenstelsel voor huurwoningen droegen bij aan de onvoorspelbaarheid van het beleid.
Bouwsector Profiteert, maar met Hogere Kosten
De stijgende huizenprijzen hebben geleid tot hogere omzetten voor de bouwsector. Echter, de kosten voor bouwers zijn eveneens gestegen. Dit betekent dat de winstgevendheid van de bouwbedrijven werd beïnvloed, ondanks de bloeiende markt.
Toenemende Bouwvergunningen, Maar Nog Onvoldoende
Ondanks een stijgende trend in het aantal verleende bouwvergunningen, vooral na 2019, is het huidige aantal nog steeds onvoldoende om aan de groeiende woningopgave te voldoen. Dit brengt zorgen met zich mee, gezien de belofte om de komende jaren 900.000 woningen te bouwen.
Afgenomen Woontevredenheid
Sinds 2012 is de woontevredenheid onder huurders gedaald, vooral door de verhuurdersheffing die in 2013 werd ingevoerd. Huurders betalen sindsdien meer belasting over hun woningen, wat resulteerde in minder investeringen in huurwoningen. Het is de vraag of de woontevredenheid zal herstellen na de afschaffing van deze heffing in 2023.
Samenvattend toont de periode van Rutte’s premierschap positieve en negatieve ontwikkelingen op de Nederlandse woningmarkt en in de bouwsector. Terwijl de bouwsector profiteerde van stijgende huizenprijzen, bleef de problematiek van woningtekort en onvoorspelbaar beleid bestaan.