Onderzoek: woningtekort stijgt en forse bouwdip verwacht

Uit recent onderzoek blijkt dat het woningtekort in Nederland aanzienlijk is gestegen in het afgelopen jaar. De bevolkingsgroei heeft de verwachtingen overtroffen, terwijl er de komende jaren juist een grote daling in de huizenbouw wordt voorspeld.

Toename woningtekort

Volgens de Primos-prognose van ABF Research, een belangrijke indicator voor de woningmarkt, is het woningtekort gestegen van 315.000 naar 390.000. De huizenbouw kan de uitzonderlijke bevolkingsgroei nauwelijks bijhouden, waardoor het woningtekort de komende jaren naar verwachting slechts minimaal zal afnemen.

Druk op de markt

Onderzoeker Léon Groenemeijer geeft aan dat de druk op de markt enorm is. Hoewel regionale overheden veel plannen hebben gemaakt, neemt het aantal bouwvergunningen momenteel sterk af.

Bouwdip

De recentste cijfers uit het Primos-rapport wijzen op moeilijke tijden voor de woningbouw in Nederland. Minister Hugo de Jonge van Volkshuisvesting heeft al eerder gewezen op een ‘forse dip’ in de woningbouw als gevolg van stijgende rente en hoge bouwkosten. Hierdoor worden nieuwbouwwoningen relatief minder aantrekkelijk voor kopers, waardoor ontwikkelaars hun voorverkooppercentages niet halen. Dit resulteert in het intrekken of vertragen van plannen.

Het rapport schetst een eerste inschatting van de omvang van deze verwachte terugval. Hoewel de woningbouw dit jaar met 95.000 woningen op peil blijft, wordt verwacht dat de komende twee jaar minder gunstig zullen zijn. Er zullen naar verwachting 78.000 huizen worden gebouwd in 2025, terwijl het demissionaire kabinet van plan was om vanaf volgend jaar 100.000 woningen per jaar toe te voegen.

Verwachtingen op lange termijn

Desondanks verwachten onderzoekers dat de woningbouw na deze dip weer zal toenemen en een ‘inhaalslag’ zal maken. Ontwikkelaars zullen proberen uitgestelde projecten alsnog te verkopen, eventueel in aangepaste vorm.

Migratie

Het woningtekort blijft desondanks groot vanwege de aanhoudende bevolkingsgroei. Vorig jaar groeide de Nederlandse bevolking met 224.000 mensen, mede door de onverwachte komst van tienduizenden Oekraïense ontheemden als gevolg van de oorlog in dat land. Het Centraal Bureau voor de Statistiek verwacht een jaarlijkse toename van 120.000 mensen in de komende jaren.

Hierdoor groeit ook het aantal huishoudens in Nederland, dat al stijgt door vergrijzing en een toename van alleenstaanden en ouderen die zelfstandig wonen. Met name in de Randstad zal deze groei zichtbaar zijn, omdat veel buitenlandse migranten zich daar vestigen en deze regio sowieso al een grote ‘natuurlijke groei’ kent.

Kabinetsdoel

Het woningtekort zal in 2031 naar verwachting 3,8% van de woningvoorraad bedragen. Hoewel dit iets lager is dan de huidige 4,8%, streeft de overheid al jaren naar een tekort van 2% om een gezonde balans te creëren tussen het aantal woningen en de vraag van mensen die willen verhuizen.

Vanwege de aankomende bouwdip is onderzoeker Groenemeijer van mening dat het kabinetsdoel om tot 2030 900.000 woningen te bouwen voorlopig niet gehaald zal worden. ABF Research schat dat in die periode 834.000 woningen worden gebouwd.

Bovendien is de bouwopgave nu groter vanwege het grotere woningtekort. Volgens ABF Research zijn er geen 900.000, maar 981.000 woningen nodig als het kabinet het woningtekort in 2031 wil terugdringen naar eerder genoemde 2%. Groenemeijer geeft aan dat er dus meer moet gebeuren om het eerder gestelde doel te bereiken.

Reservemarge

De zogenaamde reservemarge zal hierdoor aanzienlijk kleiner worden. De Jonge streefde naar bouwplannen voor 30% meer woningen dan nodig, om vertragingen en uiteindelijke annuleringen van plannen op te vangen.

Hoewel er momenteel 25% meer plannen zijn dan nodig om de bouwdoelen te halen, zijn er regionale verschillen. Bijvoorbeeld, de provincie Zeeland heeft momenteel te weinig plannen om aan de bouwdoelen te voldoen, terwijl Noord-Holland een reservermarge van 55% heeft.

Bron: FD.nl