Hugo de Jonge presenteert plannen voor meer betaalbare woningen
28 februari 2023
Minister Hugo de Jonge van Volkshuisvesting presenteert nieuwe maatregelen voor het realiseren van betaalbare woningen in Nederland. Het plan heet ‘Versterking regie op de volkshuisvesting’. Het biedt onder andere de mogelijkheid voor het kabinet om gemeenten en provincies terug te fluiten. Worden er te weinig huizen gebouwd of wordt er voor het verkeerde type woningen gekozen dan mag de minister ingrijpen. Lagere overheden kunnen door het Rijk gedwongen worden om woningbouwplannen aan te passen.
Voldoende betaalbare woningen
In het coalitieakkoord staat dat er tot 2030 minimaal 900.000 nieuwe woningen bij moeten komen. Het moet dan vooral gaan om betaalbare woningen. Dertig procent moet sociale huur zijn plus nog eens 40% betaalbaar, zowel huur als koop. Als gemeenten niet voldoende plannen maken om aan deze regel te voldoen dan kan de minister ingrijpen. Dit kan door bouwlocaties aan te wijzen. Ook kan de minister een gemeente dwingen om plannen te wijzigen om aan de vereiste aantallen te komen.
Woondeals
De minister wil met zo veel mogelijk gemeenten en provincies woondeals sluiten. Hierin wordt afgesproken wat, waar en wanneer er wordt gebouwd. Grote steden, die vaak al voldoende sociale huurwoningen hebben, kunnen zich meer richten op woningen voor middeninkomens. Corporaties zijn blij met de afschaffing van de verhuurdersheffing. Dit geld kan nu worden besteed aan nieuwbouw. De Jonge verwacht dat d e meeste provincies geen dwang vanuit het Rijk nodig zullen hebben om aan de minimale eisen te gaan voldoen. Of de huizen er ook daadwerkelijk gaan komen is overigens nog lang niet zeker. Ook als lagere overheden van goede wil zijn, zijn er nog veel hindernissen te nemen. De grondprijs is hoog, evenals de kosten voor materialen en arbeid. En er is de stikstofproblematiek die voor veel projecten roet in het eten kan gooien. Of de gewenste aantallen betaalbare woningen gehaald gaan worden is dan ook nog lang niet zeker.
Voorrang voor bepaalde groepen
In hetzelfde wetsvoorstel wil minister De Jonge ook regelen welke groepen voorrang krijgen bij de toewijzing van een sociale huurwoning. Het gaat onder andere om mensen die het slachtoffer zijn geworden van mishandeling binnen een relatie of van mensenhandel. Ook ex-bewoners van instellingen voor geestelijke gezondheidszorg krijgen voorrang, evenals mantelzorgers en ex-gedetineerden. Statushouders komen niet in de nieuwe wet. Dat gemeenten deze groep moeten huisvesten is al bij wet geregeld.
Kritiek vanuit de VVD
VVD Tweede Kamerlid Peter de Groot is niet te spreken over de plannen van De Jonge. Hij vindt het niet uit te leggen dat bepaalde groepen voorrang krijgen. Een ex-gedetineerde of een sekswerker die stopt moeten volgens De Groot geen voorrang krijgen op iemand die al meer dan tien jaar op de wachtlijst staat. Daarnaast wil de VVD dat er juist meer middenhuur en betaalbare koopwoningen worden gebouwd. Dit bevordert volgens deze partij de doorstroming. Na de presentatie volgt een periode van zes weken voor consultatie. Iedereen die dat wil kan op het wetsvoorstel reageren. Daarna wordt het naar de Tweede Kamer gestuurd. De Jonge hoopt dat het lukt om de wet per 1 januari 2024 te laten ingaan. Of dat gaat lukken is nog niet duidelijk. Dit zal onder meer afhangen van de vraag of de grootste regeringspartij VVD uiteindelijk met de plannen instemt.
Bron: Het Financieele Dagblad