Veel Nederlandse woningen zijn gebouwd op verkeerde locaties

Gemeenten worden flink onder druk gezet om nieuwe woningen te bouwen. Hierdoor wordt soms gekozen voor een locatie die beperkingen met zich meebrengt in verband met milieu- of geluidsnormen. Zo wordt in 2023 een woonwijk in Delft opgeleverd waar de bewoners de zolderverdieping niet mogen gebruiken als slaapkamer. De geluidsoverlast van de snelweg A13 is te hoog. Ondanks goede isolatie blijft het geluid van het langsrazende verkeer boven de norm.

Schaarste aan bouwlocaties

De opdracht van het Rijk is om tot 2030 minimaal 900.000 woningen te bouwen. Maar de ruimte is schaars. Gemeenten zijn daardoor genoodzaakt om te bouwen op locaties in de buurt van snelwegen of spoorlijnen. Ook bouwen op voormalige industrieterreinen wordt vaak overwogen. Hierdoor is het risico groot dat afgesproken geluids- en andere milieunormen worden overschreden. Fred Woudenberg, voormalig lid van de Gezondheidsraad, vindt het een zorgelijke ontwikkeling. Gemeenten wringen zich in allerlei bochten om woningbouw op een bepaalde locatie mogelijk te maken. Dat gaat van iets als uitzondering accepteren tot ramen die niet open kunnen. Of zoals in Delft het verbod om de zolder als slaapkamer in te richten.

Bouwen naast rangeerterrein

Niet alleen in Delft, ook in andere gemeenten wordt voor nieuwe woningen een locatie gekozen waar geluidsnormen worden overschreden. In de gemeente Haarlemmermeer wordt gebouwd onder de rook van Schiphol. Amersfoort heeft nieuwe woningen gepland nabij een rangeerterrein en werkplaats voor treinen. De toekomstige bewoners krijgen te maken met zo’n 50 dB aan geluidsoverlast van de Polderbaan van Schiphol. Het RIVM waarschuwt dat dit kan leiden tot slaapproblemen, stress, hartziekten en hoge bloeddruk. Ook in Vlaardingen wordt gebouwd op een niet ideale locatie. Vlak bij het industrieterrein van Pernis. Bewoners krijgen te maken met constant geluid van de bedrijven aldaar. Gemeenten dekken zich in door bewoners in het koopcontract van hun huis op de geluidsoverlast te wijzen. Door te tekenen geven ze aan dat ze hiervan op de hoogte zijn en dit accepteren.

De strijd tegen geluid is lastig

Ook deskundige Fred Woudenberg, tegenwoordig Hoofd Leefomgeving bij de GGD Amsterdam, merkt ook dat gemeenten de grenzen opzoeken. Geluidsoverlast is lastig te bestrijden. Zaken als stankoverlast of luchtvervuiling, daar is veel makkelijker iets aan te doen. In plaats van aandacht te besteden aan de geluidsoverlast, gaan de normen in Nederland verder omhoog. In de Omgevingswet staat een norm voor woningen die 17 dB hoger is dan de huidige. Overigens is deze wet opnieuw uitgesteld, invoering staat nu gepland voor 1 juli 2023. De GGD Amsterdam constateert dat geluidsoverlast steeds meer een niet te vermijden factor wordt.

De organisatie maakt zich zorgen, vooral over mensen met een laag inkomen. Die hebben vaak minder keuze waar ze gaan wonen. Het is volgens Woudenberg een illusie dat mensen zelf kunnen bepalen waar ze wonen. Mensen die de mogelijkheid hebben, zullen een woning met geluidsoverlast vermijden. Maar er zullen altijd mensen gaan wonen in huizen die te kampen hebben met forse geluidsoverlast. Ze hebben simpelweg geen keus.

Bron: NRC