Bedrijven maken zich grote zorgen over woningbouw in Achtersluispolder in Zaanstad

De gemeente Zaanstreek heeft ambitieuze plannen voor woningbouw in de Achtersluispolder, een bedrijventerrein achter de Amsterdamse havens. Er moeten duizenden woningen komen, het terrein moet worden ingericht voor ‘werken en wonen’. Maar veel van de ruim 400 bedrijven die er nu zitten vrezen dat ze moeten vertrekken. Niet alle bedrijven moeten een andere locatie zoeken, maar een deel moet als het aan de gemeente ligt zijn activiteiten elders voortzetten. Waar precies, dat is nog niet duidelijk. Daar komt bij dat er grote zorgen zijn over de vraag of wonen en werken wel goed samengaat.

Ontwikkellocatie Metropool Regio Amsterdam

De plannen zijn nog in een vroeg stadium. Begin februari 2022 praat de gemeenteraad van Zaanstreek over de vraag of de woningbouw in de Achtersluispolder in Zaandam nader moet worden onderzocht. Maar omdat de gemeente deel uitmaakt van de Metropool Regio Amsterdam zit er wel druk op de ketel. Deze locatie is één van de 5 in de regio die nadrukkelijk in beeld is voor woningbouw. In de regio zijn al afspraken gemaakt voor de bouw van 175.000 nieuwe woningen. De nu aangewezen locaties moeten plaats bieden aan in totaal 45.000 extra huizen.

Ondernemers in verzet

De directeur van een humus fabriek ziet nogal wat haken en ogen aan de plannen. Zijn fabriek zou moeten wijken voor een park. Pas enkele meters verderop worden huizen gebouwd. Die krijgen uitzicht op de tanks van de Amsterdamse petroleumhaven. Niet bepaald aantrekkelijk. Ook als fossiele brandstoffen over enkele decennia niet meer worden gebruikt, zal deze plek gebruikt blijven worden voor de opwekking van energie, wellicht komt er een waterstofcentrale. Daarmee blijft het onzeker of woningbouw op die plek wel wenselijk is.

Eerdere plannen geschrapt

Zaanstad kreeg al eerder met een tegenvaller te maken. Er waren plannen voor 1.000 woningen langs het Noordzeekanaal, maar bezwaren van een aldaar gevestigd compostbedrijf werden door de Raad van State gegrond verklaard. De RvS droeg de gemeente op om meer te kijken naar de gevestigde bedrijven en hun mogelijkheden voordat er plannen voor woningbouw worden gemaakt. Een andere discrepantie is dat de gemeente de werkgelegenheid voor de stad wil behouden. De bedrijven die nu zouden moeten wijken voor de woningbouw in de Achtersluispolder bieden veel werkgelegenheid, met name voor laag opgeleiden. Als de bedrijven naar elders moeten verhuizen dan zullen zij in de nieuwe omgeving personeel aantrekken. Binnen de eigen gemeentegrenzen is nauwelijks ruimte voor deze bedrijven.

Sombere vooruitzichten voor de ‘maakindustrie’

Sommige bedrijven kunnen dan misschien nog vrij simpel verkassen als er een nieuwe locatie is. Voor veel ondernemingen in de ‘maakindustrie’ is dat een ander verhaal. Zij kunnen alleen verhuizen als er elders een fabriek is gebouwd die precies voldoet aan hun wensen, zodat de productie naadloos kan worden voortgezet. Woningen dichtbij fabrieken zal in veel gevallen leiden tot klachten. Sommige fabrieken verspreiden een onaangename geur. Andere zorgen voor geluidsoverlast. Af en aan rijdend vrachtverkeer is bovendien niet alleen onaangenaam voor bewoners maar kan ook gevaren opleveren voor spelende kinderen. Cees-Jan Pen, lector aan de Fontys Hogeschool in Eindhoven, is ook niet te spreken over de plannen in Zaanstad.

Pen is van mening dat er totaal niet is nagedacht over de vestiging van bedrijven elders en dat de Achtersluispolder om meerdere redenen niet geschikt is voor grootschalige woningbouw. Dat de gemeente ambities heeft is mooi, maar er moet veel meer regionaal worden gekeken, aldus de lector. Almere was oorspronkelijk bedoeld als groeilocatie, daar is nog ruimte beschikbaar voor woningbouw. Het is veel verstandiger om te kijken naar mogelijke locaties waar daadwerkelijk ruimte is zonder dat er grootschalige en dure operaties moeten worden uitgevoerd om bedrijven te laten verhuizen.

Bron: Het Financieele Dagblad