De hervorming van de huurtoeslag vraagt om een duidelijke visie

Volgens hoogleraar Johan Conijn van de Universiteit van Amsterdam moet er goed worden nagedacht over de hervorming van de huurtoeslag. Hier zijn verschillende partijen bij betrokken en de gevolgen zijn aanzienlijk, zowel voor huurders als voor verhuurders en dan vooral de corporaties. Er liggen nu voorstellen op tafel, maar daarin ontbreekt het volgens Conijn aan visie.

Toeslagen zijn essentieel voor de maatschappij

Toeslagen, niet alleen de huurtoeslag maar ook de zorgtoeslag en de veel besproken kinderopvangtoeslag, zijn in het leven geroepen om de concurrentiepositie van Nederland te waarborgen. Als er geen toeslagen waren dan zouden immers de lonen omhoog moeten. Zo’n 5 miljoen gezinnen ontvangen jaarlijks 1 of meerdere toeslagen. Jaarlijks wordt er zo’n 4 miljard euro aan huurtoeslag uitbetaald, ongeveer de helft van de bewoners van een huurwoning heeft er recht op. Maar ondanks toeslagen kan ongeveer 20% van de huishoudens moeilijk rondkomen, zeker als het gaat om het opvangen van financiële tegenslag, omdat er simpelweg geen spaargeld is.

De opties voor herziening van de huurtoeslag

Staatssecretaris van Financiën Alexandra van Huffelen heeft voorstellen gedaan om de toeslagen te herzien. Als het gaat om hervorming van de huurtoeslag worden verschillende opties voorgelegd. Zo kan er een inkomensafhankelijke huur worden ingevoerd of een verlaging van het huurniveau. Corporaties zijn al sinds 2015 verplicht om woningen passend toe te wijzen, dat wil zeggen dat de huur in verhouding moet zijn met het inkomen. Deze regeling wordt in het voorstel van de staatssecretaris uitgebreid. De huren worden soms wel tot 15% verlaagd in het kader van de zogenaamde aftoppingsregeling. Corporaties worden hiervoor gecompenseerd met een verlaging van de verhuurdersheffing. Maar hier is wel sprake van een discrepantie. De verhuurdersheffing wordt namelijk ingezet voor de financiering van nieuwbouw en voor het verduurzamen van huurwoningen.

Huur afhankelijk van het inkomen

Een ander voorstel houdt in dat de huur maximaal 25% van het inkomen mag uitmaken. Deze inkomenshuur zou dus moeten stijgen of dalen afhankelijk van hoe het inkomen van de huurder zich ontwikkelt. Dit betekent dat de verantwoordelijkheid volledig bij de verhuurder ligt. De balans tussen huurprijs en kwaliteit van de woning vervalt. Beide voorstellen, zowel inkomenshuur als de verlaging van het huurniveau hebben forse consequenties. Maar volgens Johan Conijn ontbreekt in de voorstellen voor hervorming van de huurtoeslag een visie hoe hiermee moet worden omgegaan. Conijn noemt de plannen dan ook een ‘schot in het duister’.

Bron: Het Financieele Dagblad