Stimuleert ergernis onze proactiviteit?

Een enthousiaste houding, proactiviteit, door veel werkgevers wordt het gezien als een pré. Wat zorgt er nou voor dat iemand zich proactief opstelt? Heeft dat te maken met de werkomgeving, het karakter, het gevoel? Inge Wolvink, promovendus arbeids- en organisatie psychologie aan de Universiteit van Amsterdam beantwoordt deze vraag in haar proefschrift.

Wat proactiviteit aanmoedigt is nog niet eerder onderzocht

Hoewel bekend is dat proactiviteit samengaat met creativiteit en innovatie, is nog niet eerder hoe dit kan worden aangemoedigd. Iemand die proactief is, brengt ongevraagd nieuwe ideeën. Ook richt deze zich op verandering en op de toekomst om de organisatie te verbeteren. Het is uit een vragenlijst te meten of dit in je karakter zit.

De omgeving heeft een invloed

Proactiviteit wordt deels beïnvloed door de organisatiestructuur. Zo zijn er organisaties waar met name beloond wordt voor het halen van targets of het boeken van zo veel mogelijk resultaat. Hier zullen minder werknemers nadenken over de toekomst van het bedrijf. Een deel van de werknemers zal dit nog steeds doen omdat zij het leuk vinden, maar veel zullen zich vooral bekommeren over de ‘basistaken’.

Mensen die zich snel ergeren tonen meer proactiviteit

Een nog interessantere ontdekking van Wolsink is dat mensen die gevoelig zijn voor negatieve emoties, sneller geneigd zijn zich proactief op te stellen. Bijvoorbeeld, als iemand zich snel ergert aan een falend computersysteem, dan zal deze persoon ook sneller geneigd zijn om op zoek te gaan naar oplossingen. Mensen die zich normaal gesproken passief opstellen zullen pas actie ondernemen als ze zich héél erg ergeren. Mensen die van nature proactief zijn hebben die grote ergernis niet nodig.

Proactiviteit zorgt niet altijd voor een goed gevoel

Mensen hielden in het experiment wel een positief gevoel over aan het nemen van initiatief, maar wellicht is dat op de lange termijn niet zo. Proactiviteit is niet alleen goed, het kost ook gewoon veel energie. Als proactief zijn inderdaad te maken heeft met negatieve emoties, dan gaat dat dus ook hand in hand met ‘je druk maken’. Wolsink geeft aan dat het allemaal speculeren is. Wellicht is het je niet druk willen maken om zaken die beter kunnen ook wel gewoon een slimme keuze.

Bron: NRC